Return to flip book view

1 ن ا د ه! ر ت رد ا  www.ktabkhaneh.com

2 ن ا  د ه! ر ت رد ا 

3 ب ا زا ا ا: LET THE NATIONS BE GLAD! THE SUPREMACY OF GOD IN MISSIONS Revised and Expanded Edition Inter-Varsity Press Copyright ©1993, 2003 by Desiring God Foundation ا زا  راو :ُر نر

4 : ِِا م ره س  د ، رد،ر و ، ه رد ا  ا  مد  د ر    او

5  ر لوا  : زا  ار اهد را د  ه فه، تر ، 1.  رد ا تر   زا 2.  رد ا  ت رد  زا 3.  رد ا ر ر  زا مود  :هد را د  ه زا  ار ا ر ه و ترو 4 فه او م رد  ت نا  5  ن رد ا ”م ه“ م  :هد را د  ه زا  ار ا  رد  و ر 6 ا ت و ا  اا م ن ه : زدراودا نتو ا گر ر ا ه 7 داز و ورد د  ل و   ا م زا  ر

6ر مد  ت   او قا،ه ،ر ت ،  ا ا ت و را،  زا  ،ت حور زا سا، د  ا م زا  عا و،ن  ق  ه  ا و  . د ا  ه رد ا    زا ه،  و  رز م رد  ا م  . و د ااو ر  ا زوا ور ل  ر  ا  ا ز زا 1993 وا مد  ار ب ا  .ا ار    د ر  ار ب ا   زا ه را ور ت م ر رد ار د  ا و .  زا ه را و د او و پ نا  مرا  مرا رد ار ب ا داد را .   تا نا ا  ن ند ز و ر ن     ا د ر ه: ا او هرگر ر ن زا ا ف رد   دو و  د)  د ت  ن ها  ا ( رد  و دا  زا و دو ناره  ند )ا   ه  ا ا  ر، ا  و   و و  ا(؛ ت    ل ن ر ا نازو قا و ناز ... و   ا دراد دو  ه    ...  ر ا ن ووا   و ل و .1  ن نور  طرا رد تا ن5:1ا . رد د تد زا لر   رد    م :”] م ا  [ ا  رد نا ا ا ا  وا“      :”وا ا  ! “ ت  رد د ر تا ن   :”  ر   ... ا   ا س وا][، راد  د   ه، در  د را ،   وا  ار  و د .  د داد وا م   و ل   ا  و ق و ه و 1 تا ن . ب : نور،ن ا ا ش 

7ا ن .“2ن زا ر  ا رزور ،ناهو ،  و، رد  ا  ر، سا د ز ا و نا  ار ن   . ا داد  د م  ار    ت زا  لر  :”ز ا ر نو وا ا   “)م  7 .( ا م)Tom Steller (  د ر و ودُا  ب ا    . ر و ود  ل  و  زا  م و راد .د  وا    زا ار ا ا ما . ار نز  ه ن نها ه      ه رد ن ا زا ا رو”وا ا   “ زو    . ل د  ار  هذ موا ر    دراد :  رد نا را ،مد و   زا  ؟ ار  ا  راد دا  رد ار ه، ه،ز و ا سرا  د  ه و او   نا ا ا،ب و ه    َ سَا نا  ت . ن ا ا ن ش و  لد   ب  ه . ر و نادو و ر    دراد دو  و ا نا ن رد ار ا      و .نا رد   ا ،شور تا  و ا رد    .ه  ا  د ر ا  او درو :”ا ا، م  ار  ه .م   ار  ه .اد هد ها  و  ...  ا، ا ن  د ا از ا  ار  د “) ر3:67-4 و 6:47-7 .( و  زا ر و  هذ  ا رد د ا   د  زا  ار وا و درو   رود و رود ار ا انا  دراو ، شور اد تا و  . د ا زا   روا   ز ه هذ ادرا . ا بو  ز داا   . د    راد ور     ا    گر  ل نز رد ر ن و ن اراOperation World ا  رد . ار رد ب ا زا ن م     دا  ا د و ه .گر ب ا  ، و  را    د و   :”هذ ع  ب ا ار ؟دا “  : 2  نه

8 هو م را و ر  ار ن  ا رد زرو، رد ا وا   ند .  وا . را رد  ل قاوا . وا ا را ه  و ا . د و نا نه م رد نت  و ل     ا ها  هد .  رد، رد ه، ه،ز ز ه، اه  را  و دراد او ا ا  دراد د ور . و ل  ا لا ا  .   ا و    ار د      د زو  ور  رد . ا زا د   راد ز  ترا رد  هد را  زا  ار   ا رد  نا ا  داد   د تا م   تر) 19:10(،  د داد  ار نا رد د . وا] [ رد ا  نا   ه    ،د د  ار د ا .ب د  و دز، مار، وور ور ز زا  و  ، ار    ا   ار و نا زادز .3 ا  .ن او ،  ، ا ر  ز   ا؟  زا   ه  و ا و  ور  ر .   هاا،   ه، ت زا ا  ار  دا د نا ن رد ا .  ا ن ند،از ار ند ب ا ر رد  سا د . م  درا روا ر ار  .  او و  را :    ب ا .  ن ا]  [  ا مز و س ناد ها و   فاها  ار ه  ا ل . ب ا  د داا   .   رد ها ب  مرا و داا و  ا  و   و ا ن ز . ااد ه،تا تازا  ه  او  هر و مد  هز ، رد نا ،شور  و   ر ،ا مز ب ا  . ب ه  ا اهر       رد ن  و و سا  راد زرا م  ا  و ،دد  اد . 3  ر و ن  : ر درو   ل زا  ما او   2000  اا   و پ  ن ود و نز دزاود زا  رد ف .

9ه    ا م و  .د و   و   ا زرو .  و  د،ش و تز  ا ا  رد  ه”   “دد ا ر ل .        ا ن زا ه م د ار رد د ز زا     زا ه .

10لوا  هد را د  ه زا  ار ا فه،تر ،

11لوا : 1 ــ رد ا  ت ر  زا   تر ،  فه ا .ر ت    ن زا هد .  و ا  فه    رد رت . ا  ا  و ا دو نا . و  د ار ن   ن  هن زا  ه ا رد ن  و دارد ور  ا ، راد ها دو د ت .ررو ت ،اد ها را ا    ا 4. ا،و ژا   فه رتا .  ا زا فه  ن ر تهد  ه اردراو ا ل  د ز . فهر و د ه تا  ا رد دا و نز ه زا مد ت .”  واا !  ز  د و ر هد رو“)ر 1:97 .(”م ا ا  ار  ه،م    ار  ه .ا هد ها  و د “)ر 3:67-4 .( ه ژا  را ت . رد ا ا قا،   م ا ر رد ند . ر    و  ا   ار .ر ت ه:” ا د ه! “ و ما لد  زا ا:” وا رد  ندد ها ...  رد و و د ل ا ار  م و د هاا ها “)ر 34:104 و 2:9 .( ز     و د ن   ر . وا ا ل ن اوا زا ق و نا  ن زا   ه،   نا  تر ن رد آ ا ا   و  ها   ا  د . و ه   ها زا هاره ت،رد     د ه ا   .ِزرا     و  ا د، ر ر  ت رد ها ن ندز .ه زور ن نر ا ق  و .  ا ا ت  ، ا قا رد ها   ت . ه ا  و  ، نا د ر ، ذ ا ر  ا تر  4 او  رد ل  ب ا 2003 ، ژاو زا  ر  مد ا ار  ” “ و  ن طرا” ت“   ار  زا  ا و ) نور1:12-2 .(ا نا ا   :”و داز و ورد د  ل “ .    ا ا ع ا  و  ورد    و ا د ت     ه ت ص ردا د . اب  ا رد ار ا ا  ناد ف س م رد  ا ور و ه   ا هار ب   و ه” ما “ ه رد .

12 وا ل”ا ن رده “  ار )ر 3:96 .(   زا جر  د  ار مد ا  ار هدا ن د تو و  و     رد  ا . ا ت دا  ر) Ch. Misner( ر ز رد  و اد  ،، ص رد    ا رو و ه ،  دراد هد ند  زا ار  ا   ا  رد ن: ه   ن ا...  و ا  و   رد د  . او رد دا،  ا  ا  د د ه  ا ه، در   ه ا نا  نا   دو  د . ا ر رد ظو    وا  و  د ش اد   نا ن  ا د سا . زا   وا   ا د ا  ه  ر ا،   و   ا او ر رد د رد . س  د  وا  ز  د د سا ه   ا،  ار ه درا.5   ما،ا   ر .  و د  ا ا ما ا ارو رد ا ا  و د وا ه   ا   ت ردد . و ه   ها  و  ار وا ار . ا      ته ا ، درا و ن ز  و    و.    ر  ت رد  ور ار،  ه ناور هد ،ار - ردح و  ه ،او    س ه ،  و ر  ا عزرا . د ف ا د زا ا  ند  ا ش رد   دراد نا . رد ،    زا   دوز  و   ا ر رد د ه   و    .ا .د . ا رد رز راه    صهد: ”   ه    و را  ر  نا  ار ا  ن  ر و  نر  لد  د و ا  هد 5 زا First Things 18 د 1993.

13ا ن رر و  ا د ها  ... زا ر د تاا   ه  و ر ا  زا  و مه را راا ار . ناادد  ا ر   87/5  ن د ل ر  . ه   اد    ا ن زا     لد ل راه  ر دو رد  587000  نا .  ن  ن زا   اپ   اهد  ار ن دو  ا . ن رد  درو   زا  200دراد دو ر در .ا نر ن زا    ر . د ار ناز ر ا 6000 رد دز  داا لد   135    د را رد  رد    250 ل ل ن  ر   دد  ار ن رود .  و    ا زا نااد ه دز . ن :” ن  ن ن ا درو دو  ار  ا د     اد دو  ا  ، د وا زا  ه ا   ار وا  و ، ا  ا    ماا، ، زاا ار د س ل  رد و  .“ ب   راد دا س، نااد زا   ار  ا   اد،   ن زا  ا ت ر ها: ”    ا  سو ؟ و و     : ار د نّ ّ اا    و  ار ا    ا  ر  اردرو نو، م  ار   ا و ا  زا و ت ت زا ؟ ها   زا .“ )ا 25:40-26( ر هدر زا  ه را د ن رد ا دارا   ن  رد د ا  . او دا  وا  ار اد . و م  ار  م ا ه زا  .ه وا ا    . رد وا د  و  و   و  ند  ار وا ادر اد   ا ا  ا .” ا ا اوا ه .ه زاو  وا وا ر رد   ار وا تو ر  ؟ “) با:14:26.( درو د  ا د ه ، :” ن  ا ا هن    ل و  ل “)ر 5:57.(  ه  ا  او ن ا

14د وور ن   ن ا رد . هدراد  وا ا و دارا   رد  .  نه وا  س رد تاو   و سا رد نار ا روا  ا رد اا . ا     ا د ا و     ا  .   ا  ا و ت و  ز وا  ر زا     ا ؟ د زا  ا دز ت ن رد گر ر ود س رد   و ر ت رد ا ر زا ر ت .   ما ا  ا  و ر ت   دراد نا ” و ا  وا   .نا   ا  وا و“ ؟)ر 4:96 .(رت،  وا  و ا فه ، ا  . ت  ز ا .  ا رد  ت ن نها  موا .ر مو، رد   تر ر ١٧٩٣ا زا د    ن ا   د د  ه : مد  ار نا  ز، ه رد ور ل عو  دز ا اد .د ا  در رد ا، ر    ا ا  د  ن زا . و اد ار ا ار وا م ادا  و  . ا ر  ه  ن زا  ر ناراه  رد تا  و  نورا  اد  ه زا  ا  ا،   ه و د    ر و د  ا نه، نا ا ر  ااد ا م رد ،   ت و ا ا م ،  . و د ها ا  زو.6 وا   ناراه و ر مو، ا   ور د زا ار د ا و ر   و د  زو راه و ا . اا د ور و  اد دو  .   ن، اد نداد ش  م را ت . فه    ر ا  رد گر، ا م ن رد وا   و ا ر  و  ن  ه 6 س ا ب زا ،ار ن ا . رادو ه ب  ر مو ر رد  تا   : و ز ا جر  ا ر مو ت.

15ن .، گر فه ن   .ا ن  نر راا  . د ه  و رد ا گر ر ودا ن . د شد   ا تا  ا سا و د  ر  دا ا  ه زا دد   و راا دو رد  ا  ،  او ا  قد ه ا د در رد ا   ا ا . ا  فه تر،  ا  . خر راا  رد ار  ع ا  ز و-، ل  ه د . ار د  ا د فاا   زا  ه و ادر  ار ت تو ا. ؤر رد  رو دا ل ،   ر  وا د قا  .  ا شد  وا  و    م . رد دروه و ر ه وا و ل  شد  .  د زا و ه  ادز . ر و وا زا ه وا لو د  .َ م و لد م  واد  م و ا م و ، ل  زا  و دا رد   ت  هد.7 ق ا   و ا د  ه    رد ا .  ا، زا    د  هاد،ُ نه ا ار دا ا    ا و و فه را   ت . ا  لا ا ا د  ا و   ا ا  قا و تر ت، ا ا ت  ا ا ا  را ت .رت،  ا ا رد  د نار  ر  ت نا  ند ا زا ا د . و د  ن رد ا ا،  فه ر ا ا ت  ،ا د و فه .  د و فه ا    ن ماا م ن رد  ن د ا ا موا قا زا س ب ن راد د تاّ .”  اا ار وا ها ،  ار وا   ا ! “)ر 1:117.( ا فه ا ا،   فه   . ا ا ا ، ر  و د ل  ا    داا 7 نا   رد ار شد نورد رد  ر د ص رد ف و   ا ) د ا  و :  ند ا زا ا د رد  (داد را ر در ر ر ما.

16  و   ز رد ا  رد ا ،ا ا  ا د  داا، نه ر    ند در  ا رد ا  زا  -هد  ار  ع ا .رد   ر  ن مد ا زا ا  ا،د و  ا ن م رد   .  زا ار  ا  تد ز  مد ا د ط رد ما . ا   ه  ا ردب لاساد ها . دا   ،   ا  نه  او رد ح  وا رد  د ت بو  داد نا و ا در رد ا  .لا :”؟ نا  فه “ :”نا  فه،  و ا ل  ر وا رد نادو د. “لا :”؟ ا  فه “ :”  ا  فها ا   د و شد ل .“  د   ا   ناارا ل و .را زا ند ت و ن  شز  و زرا ا  ،دراد را ا و ار   رد . ه   ند ار زا   ا د )ورن 18:1(، دآ و ا  شزراداد  ار د  م و د ن ار وا ه .  رد ها  ا  د ل ار وا  و  .  رد ا و ارا دراد را .  ار س رد ن زا ند ت و ه   ه او شزرا  ن  شزرا .  مود ر رد ند ار10:2 ا   ن  ا ار  ار .  ه  ند ا ار  ز ش  ار .  ارنداد ، ، نزرو ا زرا او   ند  و . ا،ا ار .  ه و نا  و ت  وا هد، د،  دزرو،  و ا زرا ا  ار  ،ار د ند ا شزرا  .  و ل   زا اا  و ف د زرا  . ا ا  ض ا  و ، زا   هدب ن ن  ا  - نها  ا هد   و ل زا  تد   .  زا  اب تارا  س ت ص رد  ر ا اد ل، ا ب رد 9:48-11  د دن رد ا   :    ار   د ا   ل   و اا هامز  ار   د ها     . ا ل ار  امدز  ر رد ار  و    ا .د تاذ  ،  

17 ار ا د تاذ  ا  ا از  ار  ل و د اد ها د د. داا   رد  م    ا رد تر  د ت نا ش   ا ر  ر  دراو ن د: د ا    ل   د تاذ   د تاذ     ا  اد  د  ار  لداد ها  دراو    ت    ا رد  د، و  زا     شد  ا  .ق و ا ل  ا  ،  ه ا د .  ا و دز ن ار د س ا ل  ا ا ا ا دراد. زا ب ه   و ل ا ا ت   س   ل   ار د م ا:  وا رد  د زا  ار   ن و س  رد وا ر رد  ،   ا  ار وا  د   زا ار       و ن رد اد  ن  ار   د  ل  ا د دارا د . )ان 4:1-6( د   ل   ار  ا: رو ز ا زا ار اد و رود  زا ا نا .  ا  ار  ه  د   و د ر ار وا و   ل   ار وا و . )ا 6:43-7(

18ا،د تد د ل   ار اا : د  ار   زا و ه    اا اما. )ا 3:49(    ار اد نا  و اا نا  ا  م، و ا و م  ز و . )را 11:13( د ل   ا،هر   زا ار اا :   رد ار   هر  نار ...  م   رد د ا .ا  داد ت ار نا د ا    نا ار د . )ر 7:106-8(  ر ار د ا ل و تر وا زا  ا ار ن ا:  ن  ب از : ار  ه ا مز ه  رد ار د ت  اد ا ن م رد  م  و. )ورن 17:9(    اد ل،داد  ا رد رد ار ن : اد  ار ن لد و  م و ن رد و   ار نا  د ل شه    ا ن  هد  ار ... ه    اد ه ن وارا و ن زا  و ل ارا و ه . )وج 4:14و18( د  ن رد اا م  د ا   ا: ا   ن  مد  د ا     ر  ار نا  هد   مدرو نو. )ل 14:20(

19د ا   ا،اد زو ن رد ار اا :  م  و،اا ، داد  ار نا   ا  ا ز ور  ا  ما  ا د ا ا و دز م  ا ا و  ا  و  ه و نا نا و ا زا و  زا د ا   م ر  و درو  د زداد . ) مود 23:7( د  ار  م د ا ل   ا: ،د ار  ا   د وا و زا  ا ...  وا ازد ها  ار د م د  م . ) لوا 20:12و22( روا د ا   اداد ت ار  : ت ار ن دواد     و د   د  ار  ا  ازداد ها . ) موددنه 34:19( ز  زا د سو ا   ار اا م ا اد:    وا :   ار ا  اا نا ا ا     د سو ... مرو .ار د  ا و ...د ها  ...ا  ها هه   اد . )ل 22:36-23(  ر ل د لا م رد د ر ار شا: ُ  ار د ل   د زا  هَه ا و د د  ل   ،  ار وا رد و ا قد وا. ) 18:7(  ا     لا  د :

20 ن رد  ار  ر د ار   لا   مد   ر را ه  ا. ) 16:5 س لوا و12:2(  راه ا ل ن نو  هد،  نا :     زا ل  ل ر نا ا ا زا  ار  و  ؟  ا او ) 44:5( ا ل  د ا  د :  ا   ار  ه و ل  رد ر  درو ها   لا. ) 13:14(   ا ل   ار  و ر :  رر  ا زا ا ر ا ؟  و ا ب  ن نا؟   ر  ا  ا ه ما . ل ار د ا ر ا . ن زا اداد ها ل ز و مداد ل  ر رد. ) 27:12-28( ا ر  ر ا،هد ل ار   ت   ل ار د  . ) 1:17و31:13-32(   ار د ا ل  د ار د  ا: د   زا ار وا ا ...  دز ه ار د ا  ... د ا را ا نز رد. )ورن 25:3-26(  ار  نه شد   ادز: درو ها د  ار  نه و   ار   د    ه . )ا 25:43(

21 ا  د ا   وا اا گر  از ز. ) ر11:25( ا ل    ، ار  : ا ل ا  ار      ار  . )ورن 7:15( ه ل ار ا   دراد ر سا حور:  ا  ن زا  از داد ها ل ا واداد ها    و  ها . ) 14:16( هد ما وا ل ا ار  ه  ا داد ن   ا: ر ا ، ا ، ا ل ا ار ه   ه ا . ) لوان 31:10و20:6(  ار وا د  رد  دراد را  زا اه ل:    ا،  ا  ه رد    داد و ا  ا   ه داا  ا و ل ار وا   ل   او . . ) لواس 11:4( ُ ا  زا ار  ا ل    دز:  د ا ا و   ...ُ و  ا     ا  زا  ا . )ن 9:1و11( نا مه رواد ل ا ل ند    ه:   دا ار   ا ل و د ا و د ...د . )ورن 22:1-23( ازد  ه  ا ل زا و ا.

22)ورن 23:3( د  ار ا ل ن   دوه: و د  ار ا  از دز ار وا وا   رد ...ُد. )لانر 23:12( زد ها ا ل    : ه ص  نا  ه وا ت ل و وا ر زا ر ها ادو   ل د ن رد    ) مودن 9:1-10(  ت و  ار وا ل  ا ا  ا   فه:  ر اداد     ها    رد    ا   ا ل   داد د  ن د زا  ا  از  ا . ) 24:17( ا  ل ن وا فه ا  رد :  ار  تر و دز ه ار د   د دارا ن ا، فو  د  د ه ا  ار  ار د ل ود  و د  ر د  ل ا  زا ار   ر فو  . )ورن 22:9-23( د  وا ل  زا ز م  ا ا ا :  ار رد      ها  ا ل  زا ن  از ردز. )ق 14:2(  ها  ا ل  هدار ه: د ل داا  ار وا و ا  ه وا  و وا  و وا زا  از . . )ورن 36:11(

23  روا رد،د ها ر  ا ل  : جا  ور ن   ب  درا ر ار ن ا ل  از هد ور ا -ا و دز،ا ّ . ) 23:21( ا ت ا ،ا د   . ور ا هذ   ا ر رد ا ن و ه د نا  زدراودا ن ب ر  ا ر ر رد اه ن  زا ا  فمد  ار.8 ب ن رد، وا ه و د ب ت سا درو د  ا نداد ن ا ار : ب رد د ق   ا لا  فه  او رد ا  ن س           ن و ا ا  :ا ل.9 د  ، وا نادو  و ا ل زا ر ا ا را  . خزود ه و ا ل ند ها  نا  ا، را   ار ا را هد . د  ظ  ناً  رده ل ار ا .”ازد  ه   ا ل زا و ا. “)ورن 23:3 .(د ترا د  ، م  و   ا   ار  ا ا   و  و ،د نژاو و  ا . ه  ار   ا ل   ل وا ت)ورن 18:1-23 .( و د  ار ت ب لا  ض و ه     ا ه راد  د رد ار ب ا)را 13:2.(  ه”        مو ا ت زا و ه ر د  ردا نا رد نا د. “)ان 18:4( .د ا  ظ ، و  رد   ُ نهد د،  ار ن د  ناز  و د)ان 1:2-3 .(   و ما”ادو با “) 46:25 ( و و”وا ر زا “ 8 راودا ز   ا  د ب    و تر  وا ا ماا و زد ب  ا”  ل ا ا ت :زدراودا ن ز ور“ ا  ن ا ). پ1998( 9  نه

24)2 9:1 ( رد ط و”   وا رد  و  “  د” ت “ ا) 8:21و  11:14و 10:20(10 .  زرا تا ر  خزود  و   و وا  زا ا ل نا  .ب    خزود زا س ت زا ر تد هد ِ نا ا ل زا ر  .د ر ه ا . د ر ها .  ا ل  زا ر  ر ا   س  ه . اب ش رد س  ن  و د ا ل زا ا  و    .ب د زا وس،  نا نو، رد و  نژاو ار  ا  ا دا ل زا ند ت  ا  نداد ل نها  د  .   ا د؛ ار د د لا نا   .او اِود -، ود ار   ز ها  نا . را و ه ا نا   ا   ار ر ارهد.  ،د  زا ا زاا   ا؟ د ش ل  زا ب ر  ا  ما ل ا ا ت  س    ن  ار زم . ن   اا  وور ا ما ا زا  ا اه  ا د  اد ود  اهد . م را زا   ، زا وا ّ لاا زا جر ت ارو رد ا ر و ن  دد . ا م   ”  ...  ار د د“ ؟) لوان 5:13.( اد ود و ل ل  ا     لا ا ؟ا د نا .ر  ردِ ،ا   د ها ا  رد ا ،ر زا و   وا  و  ن ر    ـــ درا ت.  شور ود ل ا ا ت ن د هه و رز ه ا و    ”  ...  ار د  د “دراد دو .  ا ا شور واا ا  ا  د  ن   ا  ر  . مز ا    ه و ا .  ا ا د شور،   دو  ا  و ا د     ار   ناداد   وا  د .   ه  شور ود ه. ، د د رد ار دناد،  10  را ار ا    ا ادو با   ر  ا مر   .

25لوا شور : رد  ”  ... ار د  د “ رد وا هذ شواا د د   رد ور ه ند م ار . ا وا ر  ا  داد ما  ف    ناد  رد ار د دا .لا ردنر 35:20   ا     اوا م     ار   د   اد”  زا ندادا . “  م زا  ا ا اد،     ه   د  رد ه ا  نا  ار ن  دراد .  ناد  ن  زا د ا  ن ا  و   د،  زا ه  ر   ار ن  ا .   ا ا م ر رد  ، ن لوا رد  ر 5:13  ار   وا  و ارد .    ار زدراودا ن ل نا  ”  ...  ار د د “ :  د     د  رد     .   ا ا ر،    رد ار د   و  ر و دو ار د .  دو ار د    ه د ،     ما      ا نا، ناد  د رد ار د  ا  و اد ...  و   د  ار د   د زا ا  ا وا،وا د  دو زا 11 . د تر ،  فه رد ور ه ند م  د    نا د .هاد ش واد و ا  و د  اد  رد ار نا ناد  ند  رد  ار د، ر    د  و ن زا ند دا رد   د  اد . ر وا ر ما   د د  ن ش  د ناد ا  .  رد رد وا ا زا   ود :” ار د لاا  ا د ه  ا  و د   مر ار د ن و هد م “) لوان 3:13 .(وا د ن    :”    ها’ ه‘رو  ار .؟ راا  د        .  ترا رد دُ ا دز“ .   ا ه   وا ا   ار وا   د دا د . اا  وا  ا  د و ،هاد ، ه نا را 11 ن تا و  ؛ زدراودا ن)1852نا (

26 . ا  د و  ل  ار  وا رد ار د  و د  ا    و  تد ن زا  ه. ا زا    ا ا مود شور   و ا د  دو  ا  ادراد دا  در رد، ا    .ا رد  ا ا . را زا ردراد   ا ، رد ه وا ا  ا   ا   ا در . ار ا ل    ار د ل   ا،  ا ا   و ا وا . و د ل را وا  ا  ا د زا ا ا ل  و  . و او اا ه ل   د د   ل  ا ا  .  ا  ادد  و   ا  دراد ار  ا .  ا     ا ا و  ار شد . ار د ل  ا   ا    ا ا و  د ل .   ا ر ا  ت . ا  ن ن زا ن غ رد و  عد دا .  دراو ا و مد ند و ر  وا : ،ر   زا ا”د ها  و  فر ،ا  “)ا 5:3 .( ا و مد ا :” نا  ه  وا ه   ا ،ه ا ا “)ا 27:1 .( ا  فاا  ا  نا   ه    داد زا ن ،ا و ل رد  د :”ه ا   ا،ِد ها ا  ا   ا . اها ا   ا رد ر د د    ا“ .ر  ن زا  ود . نا  ا  ا ا    درا  . وا  ا ا   هد   هد ما ار ر  مارا ار ن . دراد   ا ا ،ا و مد در رد و  و  و ر  و  ن ا ار . و ه ه و دو  مز    ا مز ارد و را ار ز د . زا ا د اد ا مز   م،   . ار د  درا  نا ا زا زا ا. د تو و  قا  ،ا  ا نو  ه ند    در را  .   ا ه رد  ا ،ا د ر ع اا نها   و ،ا ه وا  ند)ان 1:5(، ا   درا  ا   ر  ، ر هاا و اارو هذ رد ار با اا.رد شز  ا  ر 

27 ا ،د  وا زا ا و  ت ،ا و بدا ،رر  طرا رد هاد ا ار راا زا د ردا و ها و او . هر دراد  ا ارا    ه ما ار  . ل ند  زا  وا  . ما ار ا ا زرا او رد  ا د وا ار و ا   ،داد د ار د ه ت و  . د ل ن  شزرا زا    وا ا ،اد  وا ر   .  ل  رد  ه زا  ا  ن  ه زا   رد وا  ت شد ل زا ا  ،ه  ا ؟ا وا  ن .او رد ا ا شور دراد دو د ه : ل  رد  ه زا  ا   و زا   وا رد ار د ل  ه .  تا رد تر  ا .12  ا ا رد، د   ار  ل  ز رد  ه ا ا  د ناد ،ا د    ، دو رد ا  و ر  وا  ا  و   ه زا    ه  ل  ردد د و   وا رد ار د . ا و ا ل ا  ارا  د  د در ، و وا  و ر ،  ه  اد ا .  ه ا ،د تر ا  ر د ل ،  ل ن رد  د و  نها    ا .راد را  ر رد ا   ا را ا .    ا ل ه  ه زا  ا   ا ن     ، ت وا رد  ه زا زا   ن  نا  د ت   ار  د  ناراانر ر  . ض قا دراو  ه رد وا م  زارد  ور  اد       و  :” ر  ، ناو ، ا   د    و د  “ . ض د د   ار ، د  و  ض ار    :”   . داد ما ن  نا  ار د وما“ .  ا ؟دراد دو ا رد ها    ن  نو و  ؟د  ار و ما و ا  و ر ا ر ا ا .  ر و  درز  ر تر ا ؟د  د ار ر    د ا د .  د و ر ن ؟ا زا    و ماو ا   . ما ف  ر زا تد 12   د ب   ا  ر  : ا  ا ن عا و ا ل .

28ا و   و،    ر و د  تد   رد  رد . وا تد    و رد   ار ع ا ور . اش ل رد ن  او  ر   ا :” د و ت    ا ا و  ا  “ . د  ا رد  ؟ ود ه رد تر”  “ مدد ما .” د و ت  ه ا  ا “ و”  ا “ .  هاد  تار ا ل و ماا    ار  رن   و  .   ،ا ار و د  زا  و سا ماا و ر .ه  ر رد ا زا  نا داا  ز، سا  ر ،ا  اد ها ل و ماا ،زرا س .د  ر زا تا   ،ه ل وا ر رد ند زا  ا ا . رر  ف   ل  رد ا ا ا ا ا  ا   . ت ا رد  و،  د وا ر رد و ر رد ز زا و ،و ،ه  وا د را ار وا و  ه  ل ا وا  ،اد .  ا ال ز  درود  داز ار   ا  رد ار د د  درا رد ار د ل  وا و  ا .  زا ا ود ا و. رد  ه زا  ا  ت وا رد  ه زا   ا  ها ل . ا نا ت رد ر دهر شد زا ا  ،ا  ه ه زا   زا  ب رد  ل زا ا - ا س ، داا د   ار  اوا    . ار    ار نا  ه دو د  زا  و    ادا، ا ا و ار  رد ند  د و ت   . ر  اا د  و ه   .دو  وا ،   رد    ا   و .  ار د  ه ا، ادو د  ار نا او رد  نهر  ود . ”ت  ار د  و ا  ل  ر داا  ه “)ر 11:16 .( ا د   نز   ه نادو و  ت و د   زا ، ف اا .ا ا  ها  ،  ار ا   . ا و  ا   ار د  ا ا ند .  نا        ،شزرا او ،ز  ر ،نادو د ، ر 

29 ،شاد نا ، ،م  رد و ـدد رهر  ع  و ،ر  نهر ا   ارد . ما ا  ذ  ار ر ا هد . ن   ا و ار ر ا ا  .  ا  ر رد ار د  شد ل ا ا قا و ت    ا رد ا د ار    ،دراد دو ا ن د طرا ا رد و ا و ا ر ت د . و  ن د ار ا رد ا ترد  د :”و  ا ن وا ر ل ود رد ا . “  نور ص ا رد 8:15-9 ا : ” ازو  ا ار   د  مد     ار داا ه ادا  ووا ر     ار ا ه.“      ت ا    رد ر  . 1 ــ ا ل ا ت ا را ل . د  ا رد   م مد نا  و د لو ن زا ، و ار د  ا  ا د اراا  د . ،”د  م ...   دا ار. “ ا ا مود”و ه] ا [ ار داااد . “   ا  م”ا ار ا ه   وا ر “ . د ا  ، ر ا .ه ن ار ا ار   وا .  ما  و ا ،ا ا  راه .   ا   ار   ـــ  ن ا ا م ،هد تد ا، تا ار ل و ا  ار . ار د  ا   زا  د مَرو  ار را ا   رد وا   ا او ا ،د ر لو ن ما ا   ـــ گر ه ـــ دقا ل ا ا د ا د . وا ا نور رد  ا 8:15-9  : ا ا ل ا تا ل ر  . 2 ــا ،ر زا   و ند مد حور ل ر ا .”  مد  ... د ...ا ر     ار ا هوا . “ رو  مد درو اه  ار . ما اد ا ر   ار ر دارا ا ا    مد وا

30هد، م ا ار ر   ا    نرا  هدرو . ز ل رد وا ن د ار د زداد ن ار  و  .   ل نا 36:9-38  : ل ن ،ن  نا   از  نا  د ،د   ن ود ا و . د ناد   : نوا د   .  زا  د د رد   ا د. رد   ناا د د ر وا   دد . ن  ز زا ، راد  و ر وا  . گ رد ه  وا ت رد   وو .” و  ذ  از ا و م و نز و  ه زا د ن  ا ا ار ند “) 9:5 .(د وا   ، ر . ن  و قا ا ه  ار و   درا ار .مد  ،د ر  داد ما وا  د  .ا  ود ا نور رد  8:15-9 د د : زا   و ند مد حورر،ا را ل  . 3 ــه   او رد مود و لوا   ا ا م  . ا ل ا ت ا ر زا   وه  ه  ،ه . 9  ار  ا   د -هد :  ”ا   ار ا ه“. ر !   ت  و د  ت اا    ار وا ل و زر  ا  ه .  ه ز ر  ا دورادا و هد :  ”ا    ار ا هوا ر  .“ و ر ا ، تو ا ود ،ا ل ا   ن ن رد   ه هاا نا  ر ل ه ، ه . وا ل جوا  ا ر  زا  ا   د. وا ر اا  د   د نورد رد وا  ا  . ،ر ،د ه وا  ز ،ندرا  . او د   ه    ند ا وا . لتاذ   م  ند ر ا و را و داز رد ،وا ا ر ه . ار ه  وا ل  و ا  . ا ا ر زا   و ا ل ا ق   ،ه  ار د.13  را  ر رد  ا . د رد ا ل ا ا و ر  ا سا ،ه ،  ر ،نا را ه  و  ها ر  13  ا ب ا   .

31د .اد ت  ، وا ر  ا ل ا  قا ا ه   زه م ر رر قا و درا ا ا زرا ،ه ) 13:9.( ا ار  ه ا ما د  ل هد ه و  رز و ه ا زا  ل  ا ا ت ن ، و د  زا ند ر ا وا قا،  نا ر  وا رد    ا    . را    ا رد  ا  ار  م ا  ا تداد م،   ”د ل “ ا د .  و6 حو  ا   ه ل”د  ل “ا . ، ،از ،ُ و  ن حور    ا  زا  ،د دارا د    ه ما و ،سا وا  لا د .”  زا ار  ار وا  د ا   و     ...د  ل  ا. “) ت5و6 .(” وا]ا [ه  دارا ار ا ار   د   راوا لوا   زا  ، دد د وا ل “) ت11و12 .(”]حوراس [ِ ن ا ا ا  ثا  وا ص د د وا ل .“) 14 .( نور رد  ا  نه ا9:15د ه .ا  د  رد ه  ار اد ها  وا ر  . د د    وا ا ردد . ود ه رد ،در ل ا  ار  و د نا و درو . ا  زاا ه ،ادراد قا  ل ا،  ناره ز  زاا نه   .  ،ا   و  اه . ،ور ه زا ا ، ر د  ل ا   هااد ها دو      . ت  ، ا   هد ن اد     ،ا  ا ا   شد  رد ا  وا  ، ا  د و سا او رد  . ر د  زا ا   زاد و دا ن، م  د دارا  ر رد وا د و  رد ماا و ه  . ا ه ن و ت  ،     ا  رود  مز   ا     ا   فه ه  رد  ا . زا  لاق ا ا ا  د وها ما رد ها ا  شد  وا    دراد) 21:25و23 / 11:15 و 13:17و26.(

32 ر د نا ا او ا    ا  نا  ا زا   ا ”   د ...  “) ا18:30(، ق   زا   ار   هد . ن    ه زا  ، رد ماا نا اد  ا د ا ا ه .    ا ع ا :”  و  عاو   ما زا  از  زا  ار ا  دزاد  نا ا “) ا4:64 .(  ت ا ،د تر     ا ا   د اه و رو ا مد  درا ز وا ، ر  ،  ه ما ر ل ار د  ا ندطو هد ن   و راد د د  ا زا”وا  “ . ا نر لا رد    25:17ا   :”]وا [ مد د زا د   ج   د،َ و ت نه  د  َ ه  و . “ رد  و تو ر و اه وا  رد  ا ل ه  ا .  درا ز ن ا   و  اه ما ر وا ا ه . ا واه ما ر  ا شد  دراد ار را .”   د مو   نا  و   نا ار د  ر  “) 45:10 .(و ماا    ب ا ر ما ا ر و .  راد هر و  غ زا داز   نا ) 28:11-30 .(  ا ه رد    و  د  ا   ه ن زا ا ا .” ا   زا  ار ا  و د عا و   ما زا  از دزاد  نا “) ا4:64 .( ر و  ه رد ا  د ا د   نا        . نا   نا َ ُ  و   :”د   و   ، د  و تا    .    اد]نا [ا   تا ر و   .   و    ار ر ن ا   د  هر اور .   و ب نا اِر زا و      زا  اا ناد  اد       و ا   و ه نه،اد ها ار   .  و اد ها  و م د ،هر ها “) ا1:46-4 را ه و 5:10 .( ا نا و  ا ن د تو  ا  ا او ا ه، ل    نا  !  ا،    ا . نداد ن  ا

33د ر، ر ار  عز تر ل زد .ندرو د  نا ا ند  فاا رد،   ررد و گر ار د هد .ا، نا  ا  ل ا وا ت  دو،ا  و ر رد وا  ا  ،ا نا م ن رد  ،ا ه  و  ا وا  . رد م ن م   ماا  د شور   اا ار ر  زد .  اد ترو ا ه  دد ر       ا   زا ا و د ا رد ار د  . ” ا   وا ز   د و ر ه رود“ ) ر1:97.(” م ا ا  ار  ه .م   ار  ه .ا ه  و دد ها“ ) ر3:67-4 .(” د ار ا نند  وا ن ا و  لددد ز“) ر32:69 .(”  ن  ا و رد  د و و ود و نراد اد  ت :د ل ا!“ ) ز4:70.(  ا زا    م ا اد ر:”  د ا رد ! و وا رد !ا د زاو  ا ا ! ل  رد ا ازا رد   ه   و !     ا  ناره   و ر نداد ن  ار شد.“ هر  تا    رد ] [  ه رد مد  ا ا ر  ه   د ا ار ه . تد ا   ار ه  . ن و  ها  :” ر  ت  ار د  و ا  لداا  ه “) ر11:16 .(ا ن رد ان ا  ار شد ه ل ،هد: ”  وا رد“ ) ر4:37 .( وا ا ا ا م زا ا  ر و  زا ن  وا رد  ار ن و   د ه رد د،  ا ار وا نا د14ُ  وا رد   د . ا ند ر زا مد   ا ن ا رد گر د ه ا ،ا وا ل ،نا ر    دوا ها زا   ا ا  ،  ا رد ند سا هدد ه وا ل ل  رد ز ا  ا ا د وا رد    . 14  ب  ادو زا  س ن  ا   ار وا ا م هد . شور  ب ر  ا ند  اد  ر زاه ار ا    ن  ا ا ،ماا د نار رد    هد را .

34نه ن ا رد ا ا، ا  ا رد رد ا  فه  زا د ل نداد ن ا د ند ا رد وا فه   ، را .  داا  ا ا رد نه ر  )د تو ه (  هر توا رد ار د و ت .  س د   ا ،ا  و م ه زا  ن د نز و   ا و ت نه  ،ا  ا ا داد م  ا  رد ار د ل . و ا  رد ا   رووا  ر  و وا ر . ب زا    سه  رد ا  ف ز  ان  اد ن ، نا ت اتب س ا   ا  و  زا   ارر سا ه   . ها ب  د رد ا  ر  د  س .  وور    ردر رد ار ا ل   ر   ه س  :”ا ن رد ذ ار وا ل ،ه  رد ار وا  هر و “) ر3:96 .(” ل وا ا   ذ“ ) ا4:12 .( ر د ا زا درادراد دو.15 ت  زه ا  ص ا رد   و  ،  اادا . و دا ند ارادوا ا   د و نا  زا از ر د ار  زا و ار رد د تو زا د  ،   ” د ناد   :    ه ود    اد راد  ن ت د“ ) 23:19 .( د   ت   نر د لا: ”  ؟ ت ا“ ) 25 .(د  رد  و :” نا دا   ه ا د  ا ل“ ) 25 .(ا  س     ن ار د  وا د   زا و ،د :”د ار  ه  ا،   ار .؟د ها  ار   “) 27 .(   رد  سا  اد  ار وا ند را :”    ه  اردا  ه  ر  ناها  ناز  ناز  نز  ردد  ار ه، ادو ت ثراو و  ها نا   ها“ ) 29 .( 15  ا   .

35 تر   ن  ا مز ا رد  ا” ا   “ .ا او دا و  ند  ا   اراد  ا ا د وا ا   د تر . را   . و ز م رد وا  ا  ا ا ا فه ن رد ا ر ند  ،  ند   ا دد  و د مد) 37:9 .( ،د   م  از ه  ز د ها ر ا  ا) ن10:2-11 ( ادا د ت   ا   را  ،اهد . د س  م ود  نا را  ح ر د اا رد  ،  تر  ا  ا  رد  ر  زا تر ت ا ل ا   ا ا ن ردد .”  ت و د س  م“ ) 9:6-10 .( ا رد   دز ار د ت و درا س ار د م  ها ا زا  ]ز  [دز  .ا ر د  ا .ن فه ل ا ا قا و ت  ر   ها  و د شا ار وا م  ا  ن رد شد ) ر17:9 و 18:74.( ق ار ن و    هد را ه ن رد ار وا ا  ا م ند س،راد د و رادو نا   ه زا ماا و  . رد ـــ  ا    و   ه مد  ا ا  ف ـــ د ا رد ح ارد   ا ا اد س  .د ا اا  دو . ادا تر ا   زه ند س ا ن دراد . روا ا   ند  و د و تو م   ،د  و  ند د ار رد   زا  و جا .” ار  ه  د وا     نز ، اد “) ن8:3 .(ُ وا رادود ه . د رد  ،ِ رد ِف  د َ زا و ه و نهَوت ر  ، ند ر     .د    م ا  ار  ،: ” ر  داد ها ن ار وا   ازز ه م ا  “ ) نر لا16:9 .( و تزه ، رد   ”وا م “د . د د ز ن   ه،   داد راه وا  داد  وا و دو روا :”  ا لد  ن  ؟   م  از

36 م روا رد   م   وا م  “ ) لا13:21 ( .  اد شد ز زا  وا و  ا ل. ”ا  ردوا ا   ه“ نور رد 5:1 ن ح تد  هد ا رد  م   ، و م ن ه ماد :”ا ا  ار ر و  وا    رد نا ا هوا ا  “ . ر  ار لوا ن    و ا لر ا  ن   . د ه زا   وا ه     ار د  ناردا”ا  ر  “رد ا  ر رد و  ر   هد :” از وا ا  ا زا و ر نو  ه“ )  م6-7 .(  ود ا در رد تا ن) نور5:1  م و 6-7 (  :”   ،ا د زاا ار  ،ا  اد و رد ر ار د  وا  ن و ا  ار  وا ز ه  ا اد ازرا و ار  و م  .د  ا ل وزر .“16  و    ور  ل  ،وزر ا ا .َ او ا   ا دَ دراد را : ،ا و زا ا وا ه    د سو و  ا نداد ل   ادو و   ر  ا را. وا  ]ل [ا ن رد د ا  ه . ه ا وا ا ها  .د ها زو د ر رد  . ها  ار د م ا فه و نر و د ها  ز  ار . ن  ت  ،هد ار   ! د د)David Brainerd (هد رد   1740   ن ن    رد  اد نا ،د29ز   ا ن  شر .  ه گ زا ل  د1747  ن م رد ا ل در رد د  وزر زا . رد   د د  ا     ا: ا مود ، . ن ا د ر زا  زور ا رد . وزر مراد”وا  “  ” اروا ل“... دد را د ا رد وا ت  نهوا ، ه     ار و وا  و زر  ار وا 16 ن.ر.د. ؛تا”تر  رد س ب“.

37ت ن  و ،  هد” ار  ن   “ د ودد .” ،ا  وا .“17 و لا  اد وا  ا و ت  ناا  رد ر   .ِر د  د  نه ا ود داد   ن  رد : ا ل ردن دو  ا   ، ه او ناز ر  د  رد  اا ا   ر ، با   دراد دو :ور نا و  . ر د زا ت ا قا و را .  د و  ن  ه ن د و ن و دت ا.18 زوا  اا قد . ار  ع ا  ور ه  سوه   ا د  و ز  ر رد ا ل نداد راا:  د و ا  د  ار وا  ت و ا  ل  ا ما... او فه ا وا   زوا   فاها م ق ها زا ادا رادر ا .ُ   و ش و نا   و ا  ا  ،و    ار ن  ،د هِ  و ْ  دا هد . ز دارا نارود رد  ،  ه  ر ار  ا نا  اد . ا   ما  ند ل رد   ا ا   زا  زوا  و ا   ... با    و و  ِوا قم ُ و ن از ،رورد زاا  ن م رد ار د دراد  ا  ن. ت   د ل ا ،ناهر ،ن  ز   ها ا   و   زا  د ل . ،ت  ا ل  ه ،رشور  وا  ز و ، عا ار  ه و ار ،   ه و هراور ها و    ،  و   ه ار وا ر مداو نا  م زا  نا ا وا ل و د ها سا د ز   و اراد و لااد ها نه . 17 ؛زدراودا ن”دا د ز “ 18 تر   ؛ار ورا .

38 ن ا   ز ، تا   ه  ا زد و نا مد  ا  و ا ز و  ، .  ن نواد رد  ار زرا ه ند  تود ها  ا . ا ا ل ا قا و ت زا ا  زد و  ا د  ن . نادؤ  ا ا  ار د د نا  ناهر زا  ناا .  وا نز    دو سا  د”ن “ ”ن “  ا ا ه و ا راد ر ن اد  ن دو نداد .      ا ه ن    رد  م  و نز ار ن   ا  نه ا ؟ا - . ه و ماا سا د  رد ناراا زا ر ن ،  و د ا نا رد ها      ه ه ق نداد تر   ار . ن  ه را ا ار .   ”ن“ا   .    ا ما اا اد  س .    ا          د    ند وا ، سا  ر   م      ه  و دا ،  ”ن م ه “  .       رد  سا    زا س د    . و ،راد ود ار د  ر  ه س ن  ادا   وا او  . ا ،ا  ا و دا رود ا زا ام ن رد ار وا هر راد تر ن و راد ود ار ا  ن  ار وا . ن ت ا د هد  و نا زا  ا ،د   و ا حور ف  ا . ه زا   ا، ا ا    .ب نا رد س7:6-8  :” ّ  ر وا  اار نا   . و    ه ادداز ا و م ا  ها وا زا ار ن ت  . “ درا ار ا   و قا نا .   ه نا   ار وا و   ر ناره  ار  ، ا

39 نا ا ار  لا و    ها رو  . مدراوا ه ر ّ ن ، ا ا شاد  ا  ،ر ار د ه19.   اد نؤ هدراه ل  رد و  ر نا . دو ر  وا    ند ار   د ا  سا   . زا مرا  نا ا    ر ا رد ا  ع ا ها ر  زا  هدرا   رد ار ه روده   ار ن  ه . تد ا رد  ه و لِواد   زا اOMS نوه و  مد ا شرد  ر در رد ار دروما:   ه و  مد   مردد . رد زور ه وا  د  د  ود ا ا دا د   نداد  زا  و ،دز  ار ر د د   و اد . وا  و د اد و  .  و ن  ر   ادو شاد وا  ادد ها رد  ود . احور ا  ا   سا  ن ب ردد20 .  ا    د ر ا مز  زا ا ل ا ت ا و  ا . ا رد ذ و د ا ، و ر ار ناد و ر ا د زا  َ ردد21. ا تد  تد ار  از رد     داا ن ز رد ا ند ل ا ن د  ه زا  قا و تراد .   و ل نها  ، رد  د  د ُ ا   . گر ور و د ،گر ا  نودرا دو ن ا . ، ا قا نود  ب ناد نا . 19   ا ا ارد ه ؛نواد ن . 20 ا ا رو  ؛لٍواد و . 21  ص ا رد   ا6 ا ب ا .

40 ه  و  تر رد ا  ندرو د ل فه  ل   د  ار وا  ا نز و م و  ه زا .  و   ا  وا نها م ن رد د ا ه .   ا رد ار د قا و ر   زا وا ا   و  هه وا  د د  و ر  رد و     وا فه .   ق ن شد ا   وا ار  ،  اِ زا  ها را   م ر  و،ه در ها ) نر لا16:9 نور و 35:8-39 .(  فهتر  ،،ا   . تر د ا  دراد دو  درا دو .ا ا گر ر ار رد م وا :”  وا رد“ ) ر4:37 .(   ما  و”ا هد ها  و د“ ) ر4:67 .(  ا  ا  اا زا ا وا ن  ار تر و  و  ها ل .  و  ا  وا ا  لا  رد ا! ار ا  و ل ه ا د اه! اوا   زا   ؟  ار  م   و ه سو ،   از ا  و ه،  ر  د ها  ا د ه  ما  از! 3:15-4