Return to flip book view

ahveİNSAN KAYNAKLARI KÜTÜPHANESİÜç ayda bir yayınlanır ve ücretsizdir.Bi’ izin verin!Nedir bu izin dedikleri?

PERSONEL YÖNETİM YAZILIMIwww.kolayik.com / bilgi@kolayik.comŞahkulu Mah. Galip Dede Cad. 24/12, 34421 Beyoğlu/İstanbul/kolayikÖzlük yönetimiİzin yönetimiDosya yönetimiZimmet takibiAvans/harcama yönetimiYemek kartı yönetimiPerformans değerlendirmeEğitim yönetimiHatırlatma sistemiMaaş bordrosuBES otomatik katılımPuantaj takibiRaporlamaOnay süreçleriŞirket Takvimi

İçindekilerNEDİR BU İZİN DEDİKLERİBİ’ İZİN VERİNSTART-UP DÜNYASIÇÜNKÜ İŞ YAŞAMDIR, YAŞAM DA İŞÜcretli izin kullanmak tüm çalışanların hakkı. Ama ücretli izin yalnızca yıllık izin demek değilOECD'nin "Daha İyi Yaşam Endeksi"ne göre, Türkiye'nin iş-özel hayat dengesi endeks değeri 0,0. Bu değerle 38 ülke arasında sonuncuyuz! Yani Türkiye'de iş ile özel yaşam arasında denge kuramıyoruz.Bazı izinler işverenin değil, çalışanın isteğine bağlıİşe devamsızlık, yalnızca çalışanları ve kurumlarını ilgilendiren bir sorunmuş gibi görünür. Oysa ülkelerin ekonomisi üzerindeki etkileri, hiç küçümsenmeyecek boyutlardaYazılım dünyasına yön veren SaaS modelleri giderek artıyor.ÜCRETLİ İZİNLERARADIĞINIZ KİŞİYE ŞU ANDA ULAŞILAMIYOR. DENGESİZ MİYİZ?ÜCRETSİZ İZİNLER042016122217MUTLU YILLAR SANAAAAA!GEÇMİŞ OLSUN!İKolayHayatınızı kolaylaştıracak önerilerİKahveBi’ kahve alayım da çalışmaya başlayayım2725242321İYİ GÜNDE, KÖTÜ GÜNDEDEVAMSIZLIKTAN SINIFTA KALINIR MI?YAYIN SAHİBİYAYIN YÖNETMENİKolay Yazılım A.Ş.Tunca Üçerİçerik ve TasarımOlmadık ProjelerOlmadikProjeler.comYAYIN TÜRÜDönemselBASKIUniprint Basım Sanayi ve Ticaret A.Ş.İLETİŞİMGalip Dede Caddesi No:24 D:12/6 Beyoğlu İstanbul iletisim@kolayik.com0212 951 06 61www.kolayik.comİKahve ile ilgili görüş ve önerileriniziikahve@kolayik.com adresine gönderebilirsiniz.

KOLAYLIKLAR DÜNYASINA HOŞ GELDİNİZ!2017 ARALIK / 1İnsanlık, eski çağlardan bu yana birçok buluşa tanıklık etti. Sizin için dünyadaki en önemli icat nedir diye etrafınızdakilere dönüp sorsanız, hemen herkes akıllı telefon diye cevap verebilir. Peki ya çamaşır makinesi deseniz, “Onun neresi icat?!” diyen bile çıkabilir. İlk ortaya çıktığında çığır açan pek çok şey, bugün hayatımızın normalleri arasında yer alıyor. Onlar sanki hep vardı… Ve son soru: Bir icadın olmazsa olmaz özelliği nedir? Çoğu kişiden “hayatımı kolaylaştırmalı” cevabını alacağınızdan eminim. Bir icadın değerli olması için, işimize yaraması ve hayatımızı kolaylaştırması gerekiyor. Aslında formülü bu kadar basit…Bu basit formül, Kolay İK’nın da yola çıkış ve kendini geliştirme felsefesini oluşturuyor. Bir şirketin insan kaynakları (İK) uygulamalarında olmazsa olmazları neler? İK çalışanları en çok neye vakit harcıyor? Biz onların hangi yükünü üstlenebiliriz? Onların hayatını nasıl kolaylaştırabiliriz? Tüm sorulara bizim cevabımız: Kolay İK.Genç, dinamik, çözüm odaklı bir ekip olarak 2014 yılının Temmuz ayında yola çıktık. Türkiye’nin ilk bulut tabanlı personel yönetim yazılımını hayata geçirdik. Bugün 13.000 şirkette 190.000 çalışanın hayatını kolaylaştırıyoruz. Nasıl mı? Çok basit bir örnekle açıklayayım.Pek çok şirket, çalışan bilgilerini kayıt altında tutmak için Excel ve Word dosyaları kullanıyor. 80 çalışanı bulunan bir şirket düşünelim. Her çalışanın, personel yönetim sürecine ayda 1 saatini ayırması gerekiyor. İK uzmanı da her ay çalışan başına 1 saat harcıyor. Bu da ayda toplam 160 saat ediyor. Oysa Kolay İK’yı kullanan bir şirket, bu süreyi 40 saate düşürebiliyor. Elde edilen 120 saatlik tasarruf, 16 iş gününe eşit!Tunca ÜçerYayın Yönetmeni

Kolay İK’nın kolaylıklar dünyasına hoş geldiniz Biliyoruz ki İK çalışanlarının uğraşması gereken pek çok konu başlığı, pek çok ayrıntı var. İstedik ki Kolay İK ile işlevsel olarak çözüm getirdiğimiz konuların ardında yatan büyük evreni yazıya, yayına dökelim. Her sayıda bir konuyu derinlemesine ele alalım, mümkün olduğunca “zamansız” bir içerik yaratalım. Bu yayınlar yan yana geldiğinde, bir İK çalışanının ihtiyaç duyduğu temel bilgileri içeren bir insan kaynakları kütüphanesi oluşsun. İstedik ki çalışırken yanımızdan eksik etmediğimiz kahve gibi, İKahve dergisi de İK çalışanlarının yanlarından eksik etmek istemeyeceği bir içerik sunsun. İKahve’nin her sayısında, bir konuyu derinlemesine inceleyeceğiz. İlk sayımızda, tüm çalışan ve işverenleri ilgilendiren bir konuya, izin yönetimine mercek tuttuk. Her sayıda bulacağınız Start-Up bölümünde, iş birliği yapmak isteyebileceğiniz girişimlerle ilgili bilgileri paylaşacağız. İKolay başlığında, hayatı kolaylaştıran bazı önerileri derleyeceğiz. İKahve bölümünde ise kahveye dair her şeyi konu edeceğiz.Keyii okumalar…Kolay İK'nın kolaylıklar dünyasında;Yönetmek mi? Çok kolay!Kullanmak mı? Çok kolay!Güvenmek mi? Çok kolay!Paylaşmak mı? Çok kolay!Değerlendirmek mi? Çok kolay!2017 ARALIK / 2

Nedir bu izin dedikleri?izin, -zniBir şey yapmak için verilen veya alınan özgürlük, müsaade, ruhsat, icazet, mezuniyet.Viyana’dan döneli bir ay olmuştu ve izni üç hafta sonra bitiyordu. - H. E. Adıvar. Bir kimseye çalıştığı yerce verilen tatil. Yıllık iznini kullanıyor.Güncel Türkçe SözlükOxford Sözlüğüizin, –zniBir şey yapmak için birine verilen ya da birinden alınan olur.Bir kimseye çalıştığı iş yeri tarafından verilen süresi belli dinlence.4857 Sayılı İş Kanunu’nun izinlerle ilgili maddeleri İzin almakÇalıştığı yerden belli bir süre için dinlenceye ayrılmak ya da belli bir süre için izinli sayılmak. Bugün izin alıp alışverişe çıkalım.İzin yapmak(Çalışan biri) Yasa gereği verilen izni kullanmak.İzne çıkmak(Çalışan biri) Dinlenceye gitmek.Madde 25 İşverenin haklı nedenle derhal fesih hakkıMadde 27 Yeni iş arama izniMadde 45 Saklı haklarMadde 53 Yıllık ücretli izin hakkı ve izin süreleriMadde 54 Yıllık ücretli izne hak kazanma ve izni kullanma dönemiMadde 55 Yıllık izin bakımından çalışılmış gibi sayılan hallerMadde 56 Yıllık ücretli iznin uygulanmasıMadde 57 Yıllık izin ücretiMadde 58 İzinde çalışma yasağıMadde 59 Sözleşmenin sona ermesinde izin ücretiMadde 60 İzinlere ilişkin düzenlemelerMadde 61 Sigorta primleriMadde 64 Telafi çalışmasıMadde 74 Analık halinde çalışma ve süt izniMadde 103 Yıllık ücretli izin hükümlerine aykırılıkMadde 104 İşin düzenlenmesine ilişkin hükümlere aykırılıkMadde 110 Konut kapıcılarının özel çalışma koşullarıMadde 120 Korumalı iş yerlerinde çalışan engellilerin ücretleriKaynak: https://kms.kaysis.gov.tr/Home/Goster/34576 2017 ARALIK / 3

Nedir bu izin dedikleri?ÜCRETLİ İZİNLERÜcretli izin kullanıldığında, çalışan izinli olduğu günlere ait ücretlerini alır. İzin günlerine ait sigorta primleri işveren tarafından ödenir. İşveren tüm çalışanlarının yıllık izinlerini gösteren bir kayıt tutmak zorundadır.Hafta Tatiliİş Kanunu’na göre çalışma süresi haftada en çok 45 saattir. Sözleşmeyle aksi kararlaştırılmamışsa, bu süre, iş yerinin haftalık çalışma günlerine eşit olarak bölünür. Çalışanlar, 7 günlük bir zaman dilimi içinde, kesintisiz en az 24 saat hafta tatili kullanır. Hafta tatili için çalışanın ücreti ve sigorta primleri tam olarak ödenir.AraDinlenmesiAra dinlenmesi, çalışma günün ortalama bir zamanda verilen süresi iş yerinin geleneklerine ve çalışma gününün ortalama bir zamanında ayarlanan dinlenme süresidir. Öğle yemeği molası, çay molası ya da sigara molası vb. isimlerle adlandırılan dinlenme zamanlarının tümü, ara dinlenmesi olarak nitelendirilebilir. Ara dinlenmesi, iş yerinin günlük çalışma süresi- 4 saat veya daha kısa ise 15 dakikadan- 4 ile 7,5 saat arasında ise yarım saatten- 7,5 saatten fazla ise 1 saatten daha az olmamalıdır.İdari tatilİdari tatil ile resmi tatil aynı değildir. İdari tatil, yalnızca 657 sayılı kanuna tabii devlet memurlarını (devlet sanatçıları, belediye görevlileri, devlet sahne sanatçıları dahil) kapsar. Özel sektör çalışanları bu izinden faydalanamaz.Resmi Tatiller Resmi tatil ilan edilen günlerde çalışılmaz. Aşağıdaki resmi tatillerde işbaşı yapması gereken çalışanlara günlük ücretinin 2 katı ödenir.1 Ocak Yılbaşı 1 gün23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı 1 gün1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü 1 gün19 Mayıs Atatürk’ü Anma ve Gençlik ve Spor Bayramı 1 gün29 Ekim Cumhuriyet Bayramı Arife dahil 1,5 gün15 Temmuz Demokrasi ve Milli Beraberlik Günü 1 gün30 Ağustos Zafer Bayramı 1 gün Ramazan Bayramı Arife dahil 3,5 gün Kurban Bayramı Arife dahil 4,5 günMadde 61 Sigorta primleriMadde 64 Telafi çalışmasıMadde 74 Analık halinde çalışma ve süt izniMadde 103 Yıllık ücretli izin hükümlerine aykırılıkMadde 104 İşin düzenlenmesine ilişkin hükümlere aykırılıkMadde 110 Konut kapıcılarının özel çalışma koşullarıMadde 120 Korumalı iş yerlerinde çalışan engellilerin ücretleriKaynak: https://kms.kaysis.gov.tr/Home/Goster/34576 2017 ARALIK / 4

Deneme süresi de içinde olmak üzere, iş yerinde işe başladığı tarihten itibaren en az 1 yılını doldurmuş çalışanlara yıllık ücretli izin hakkı verilir. Yıllık ücretli izin hakkından vazgeçilemez. Nitelikleri bakımından 1 yıldan az süren mevsimlik veya kampanya işlerinde, kanunun yıllık ücretli izinlere ilişkin hükümleri uygulanmaz.18 yaş ve altı ile 50 yaş ve üstündeki çalışanlara verilecek yıllık ücretli izin süresi 20 günden az olamaz. Yıllık ücretli izin süreleri, iş sözleşmeleri ve toplu iş sözleşmeleriyle artırılabilir.Yıllık ücretli izne hak kazanmak için gerekli sürenin hesabında işçilerin, aynı işverenin bir veya çeşitli iş yerlerinde çalıştıkları süreler birleştirilerek göz önüne bulundurulur. Çalışan, hak ettiği yıllık ücretli iznini, kullanmak istediği zamandan en az 1 ay önce işverene yazılı olarak bildirir ve yöneticisinden onay alır.Kanunca belirlenen yıllık ücretli iznin işveren tarafından sürekli bir şekilde verilmesi zorunludur. Taraarın karşılıklı anlaşması sonucunda, bir bölümü 10 günden az olmamak üzere, en çok 3’e bölünebilir. Yıllık ücretli izin günleri hesaplanırken izin süresine rastlayan hafta tatili ve resmi tatil günleri, izin süresinden sayılmaz.Yıllık ücretli iznini kullanan çalışanın izin süresi içinde bir işte ücret karşılığı çalıştığı anlaşılırsa bu izin süresi içinde kendisine ödenen ücret işveren tarafından geri alınabilir.İş akdinin herhangi bir nedenle sona ermesi halinde, çalışanın hak kazanıp da kullanmadığı yıllık izin sürelerine ait ücret; sözleşmenin sona erdiği tarihteki ücret üzerinden hesaplanarak çalışana ödenir.İşveren, yıllık ücretli iznini kullanan çalışana, izin dönemine ilişkin ücretinin yanı sıra, ödenmesi bu döneme rastlayan diğer ücret ve ücret niteliğindeki haklarını, izne başlamadan önce peşin olarak vermek veya avans olarak ödemekle yükümlüdür. İzin ücretinin belirlenmesinde; fazla çalışma karşılığı alınacak ücretler, primler ve sosyal yardımlar hesaba katılmaz. Yıllık ücretli izin süresine rastlayan hafta tatili ve resmi tatillerin ücreti çalışana ayrıca ödenir. Çalışanlara verilecek yıllık ücretli izin hakkı ve süreleri, 4857 sayılı İş Kanunu ile düzenlenir. Buna göre: İzin Süresi......... Deneme dönemi - 1 yıl14 gün 1-5 yıl (5 yıl dahil)20 gün 5-15 yıl (15 yıl dahil)26 gün 15 yıl ve üstü+4 gün Yol izniYıllık İzinYol İzniYıllık ücretli izinlerini iş yerinin kurulu bulunduğu yerden başka bir yerde geçirecek çalışanlara, istemde bulunmaları ve belgelemeleri koşuluyla, gidiş ve dönüşlerinde yolda geçecek süreleri karşılamak üzere en fazla 4 güne kadar ücretsiz izin verilir. Bu günler için sigorta primleri ödenmez.2017 ARALIK / 5

Tatilden Dönmenin Dayanılmaz Ağırlığı!Bütün yıl iple çektiğimiz tatil gelir, gelme hızının aksine bir çabuklukla da biter. Tatile hazırlık ne kadar keyiiyse, tatil dönüşü işe yeniden uyum sağlamak, tatil havasından çıkmak da bir o kadar zordur! Birikmiş e-postalar, bekleyen işler, hazırlanması gereken raporlar, toplantı bombardımanı derken, tatilin verdiği hafieme hissi, birden ağırlığa dönüşebilir. İzinden sonra rahat etmek için, izinden önce birkaç hazırlık yapmaya ne dersiniz? İzinden önceki hafta, her zamankinden çok çalışın! En zorlu işlerinizi o hafta halledin. Tatilden sonraki ilk 2 hafta içinde öncelikli olarak yapmanız gereken işleri listeleyin.Geri döndüğünüzde uyum sağlamak ve birikmiş mesajları okumak 1-2 gününüzü alacağından atlamamanız gereken öncelikli işlerle ilgili kendinize hatırlatma alarmları kurun.İlk 2 haftada bitirebileceğiniz kolay veya eğlenceli işlerden bir liste daha yapın. Çoktan başladığınız bir projeye devam etmek, boş bir sayfayla başlamaktan her zaman daha kolaydır. Kendinizi zorlamayın. Eğlenceli ve keyif aldığınız işler ise kendinizi hâlâ tatilde hissettirebilir!İş listenizdeki “zamansız” tüm işleri, izin sonrasında yapmak üzere “hemen”, “daha sonra”, “vakit olunca” gibi listelere bölün.İzinden sonraki haftayı toplantılarla doldurmayın. Aralara boşluklar bırakın ki kazandığınız tüm enerjiyi hemen kaybetmeyin.Bütün bunlara rağmen, bir an gelip de kendinizi her şeyi bırakıp kaçmak isterken bulursanız, korkmayın! Yanlış işte çalışmıyorsunuz, belli ki izindeyken işten uzaklaşmak ve kafanızı boşaltmak konusunda çok başarılı bir performans göstermişsiniz. Tatil önerilerinizi tüm çalışma arkadaşlarınızla paylaşmayı ihmal etmeyin.Toplu İzin Uygulamasıİşveren, çalışanlarının tümü ya da bir kısmının, yıllık izinlerini nisan ayı başı ile ekim ayı sonu arasındaki bir tarihte toplu olarak kullanmalarına karar verebilir. Böyle bir uygulamada belirli sayıda çalışan, iş yerinin korunması,araç-gereçve makinaların bakımı vb. işlerle ilgilenmek üzere toplu izin uygulaması dışında tutulabilir. Toplu izin uygulamasına karar veren bir işveren, henüz yıllık izne hak kazanmamış çalışanları da bu uygulamaya dahil edebilir.2017 ARALIK / 6

Analık İzniİzin Süresi16 hafta Tekil gebeliklerde 18 hafta Çoklu gebeliklerdeİşverenin fesih hakkıİş Kanunu’nun 25. maddesine göre, çalışan, işverenden izin almaksızın veya haklı bir sebebe dayanmaksızın, ardı ardına 2 iş günü veya bir ay içinde 2 defa herhangi bir tatil gününden sonraki iş günü, yahut bir ayda 3 iş günü işine devam etmezse işveren sürenin bitiminden önce veya bildirim süresini beklemeksizin iş akdini feshetme hakkına sahiptir.8 haftası doğumdan önce, 8 haftası doğumdan sonra kullanılır.Çoğul gebeliklerde, doğum öncesi izinlere 2 hafta daha eklenir. Hamile çalışanın, toplam 40 hafta olan hamilelik sürecinin 32. haftasında izin kullanmaya başlaması gerekir. Hamileliğin 32. haftası bittiğinde,SGK’ya bağlı bir sağlık kurumundan iş göremezlik raporu alınır. Doğum izin belgesi olarak kullanılabilen bu raporu alacak çalışan, son 4 aya ait sigorta primlerinin dökümünü de sunmalıdır. Çalışan, doktor raporuyla belgelemek şartıyla, isterse doğumdan önceki 3 haftaya kadar çalışabilir, doğum öncesinde kullanmadığı izin hakkını, doğum sonrasında kullanır.Doğumun erken gerçekleşmesi halinde, doğum öncesinde kullanılamayan izinler, doğum sonrasındaki izinlere eklenir.Analık izni kullanılırken, doğum sırasında ya da sonrasında, annenin vefatı durumunda, isteği üzerine babaya, anne için öngörülen süre kadar izin verilir.Çalışanların farklı sebeplerle kullanabileceği çeşitli mazeret izinleri bulunur. Çalışan, mazeret izni kullandığı günlere ait ücretlerini alır, bu günlere ait sigorta primleri işveren tarafından ödenir.Mazeret İzinleri2017 ARALIK / 7

Babalık İzni Ölüm İzni Evlilik İzniDoğum iznini kullanan kadın çalışan, işten çıkarılırsa SGK’dan ödeme alabilir mi?Doğum iznine ayrılan kadın çalışanlara işveren maaş ödemez. Şu koşulların bulunması durumunda SGK çalışana, geçici iş göremezlik ödeneği sağlar: (1) Analık izninin başladığı tarihte çalışıyorsa (2) Doğumdan önceki 1 yıl içinde en az 90 gün kısa vadeli sigortası bulunuyorsa (3) Doğum gerçekleşmişse. Bu şartları yerine getiren çalışanlara, doğum sonrasındaki 8 haftalık istirahat süresi bittikten sonra, tüm sürelere ait geçici iş göremezlik ödeneği SGK tarafından ödenir. Peki, izindeki çalışan işten çıkarılırsa, ödeme alabilir mi? Önemli olan çalışanın doğum iznine ayrıldığı tarihte sigortalı olmasıdır. Bu tarihten 1 gün sonra bile işten çıkarılmış olsa, SGK ödeme yapar. Önemli not: Bir çalışan, yalnızca hamile olduğu için işten çıkarılamaz. Ancak kanuni sorumluluklarını yerine getirmez ya da işten çıkarılmasına neden olacak bir davranışta bulunursa, hamile olduğuna bakılmaksızın işten çıkarılabilir.İlave Mazeret İzniİzin Süresi10 günİzin Süresi20 gün (10+10)İzin Süresi7 günİzin Süresi7 günEşinin doğum yapması halinde verilir.Talep ederse kullanabilir, talep etmezse izin hakkı düşer.Çocuğunun yanı sıra, kendisinin ya da eşinin ana, baba ve kardeşinin ölümü halinde, çalışana 7 gün izin verilir.Talep ederse kullanabilir, talep etmezse izin hakkı düşer.Kendisinin veya çocuğunun evlenmesi halinde kullanabilir.Talep ederse kullanabilir, talep etmezse izin hakkı düşer.Analık, babalık, ölüm ve evlilik izni haricinde, mazeretleri sebebiyle çalışana 1 yıl içinde toptan veya bölümler halinde 10 gün izin verilebilir.Zaruret halinde (öğretmenler hariç) aynı usulle 10 gün daha mazeret izni verilebilir. Bu takdirde, ikinci kez verilen izin yıllık izinden düşülür.2017 ARALIK / 8

Kadın çalışanlara, 1 yaşından küçük çocuklarını emzirmeleri için günde toplam 1,5 saat (90 dakika) süt izni verilir. Bu sürenin hangi saatler arasında ve kaça bölünerek kullanılacağını çalışan belirler ve bu süreler günlük çalışma saatinden sayılır. Çalışan, kullandığı emzirme izinlerine ait ücretleri alır, izin kullanılan günlere ait sigorta primleri işveren tarafından ödenir.Emzirme odası, çalışanların 1 yaşından küçük çocuklarını emzirmeleri için ayrılan mekandır. Yaşları ve medeni halleri ne olursa olsun, 100-150 kadın çalışanı olan iş yerlerinde, emziren çalışanların çocuklarını emzirmeleri için işveren tarafından, çalışma yerlerinden ayrı ve iş yerine en çok 250 metre uzaklıkta bir emzirme odasının kurulması zorunludur. 150’den çok kadın çalışanı olan işyerlerinde, 0-6 yaşındaki çocukların bırakılması, bakımı ve emziren çalışanların çocuklarını emzirmeleri için işveren tarafından, çalışma yerlerinden ayrı ve iş yerine yakın bir yurdun kurulması zorunludur. Yurt, iş yerine 250 metreden uzaksa, işveren taşıt sağlamakla yükümlüdür.Şirketin kadın çalışanlarının sayısı hesaplanırken, varsa, erkek çalışanlar arasından çocuğunun annesi vefat etmiş veya velayeti babaya verilmiş olanlar da dahil edilir.Süt İzniSüt izni mi, emzirme odası mı?İzin SüresiGünde 3 saat Analık izni süresinin bitiminden itibaren ilk 6 aylık süre içinGünde 1,5 saat Analık izni süresinin bitiminden itibaren ikinci 6 aylık süre içinEmzirme odaları kabus olmasınDoğum izninden dönen ve bebeğini emzirmeye devam eden kadın çalışanın en büyük sıkıntılarından biri süt sağma işidir. Nerede yapacak, nasıl olacak? Hijyen? Evi çok yakın, bakıcısı getirse emzirebilir ama hangi mekanda? Düzenli emzirmezsem, sütüm azalır mı? Kafasında bu sorular varken, işine motive olması çok da mümkün değildir.Working Mother TR dergisi, 2014 yılında emzirme odalarıyla bir anket gerçekleştirdi ve yoğun bir ilgiyle karşılaştı. Yaklaşık %95’i özel sektör çalışanı olan annelerin, iş yerlerinde süt sağmak için kullandıkları alanların başında tuvalet ve mutfak geliyor! Bunları toplantı odası, revir ya da doktor odası izliyor. İş yerini hijyenik bulmadığı için süt sağma işlemini yalnızca evde yapanlar ise 5. sırada yer alıyor. Emziren anneler, emzirme odalarına ihtiyaç duyuyor.2017 ARALIK / 9

Hastalık İzniKanuna göre emzirme odaları nasıl olma(ma)lı?İzin Süresi36 aya kadar (18+18) Kanser, verem ve akıl hastalığı gibi uzun süreli hastalıklarda24 aya kadar (12+12) Diğer hastalıklardaBodrum katında ve doğrudan açık havaya açılmayan yerlerde olmamalı.Pencereleri doğrudan güneş ışığı almalı.Mekanın zeminine, çocukların sağlığına zarar vermeyecek ve kolay temizlenebilecek bir malzeme döşenmeli.Duvar ve bölmeler, kolay temizlenebilir bir maddeyle boyanmalı ya da kaplanmalı. Oda ve eşyalar, toz tutmayacak şekilde, düz ve basit olmalı, mobilyalar temiz, kullanıma ve sağlığa uygun olmalı.Kadın ve velayet hakkına sahip erkek çalışan için, yeterli sayıda emzirme yeri bulunmalı.Her çocuğa en az 3 metrekare alan ve 8 metreküp hacim sağlanmalı.Anneler için tuvalet ve lavabo bulundurulmalı.Mama ve yiyeceklerin hazırlanması, muhafazası, dağıtılması, yedirilmesi ve kullanılan araç ve gereçlerin temizlenmesi için gerekli yerler bulunmalı.Bez değiştirmek için ayrı bir oda bulunmalı.Yatak eşyası ve annelere emzirme esnasında giydirilen gömlekler temiz olmalı.Hastalık hali hakkında, İş Kanunu’nda herhangi bir tanımlama bulunmaz. 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nda ise sigortalının, iş kazası ve meslek hastalığı dışında kalan ve iş göremezliğine neden olan rahatsızlıklar şeklinde tanımlanır.Hastalık nedeniyle istirahat eden çalışan, izinli sayılır. İznin gerekliliği doktor raporunda yazmalıdır. Çalışanın, iyileştiğinde işe başlayabilmesi için de rapor alması gerekir.Çalışanın, kaza veya hastalıktan ötürü işine gidemediği günler, yıllık ücretli izin hakkının hesabında, çalışılmış gibi sayılır. Hastalık izinleri, yıllık izinlere mahsup edilemez.Working Mother TR dergisinin anketine katılan anneler, bir emzirme odasının hijyenik ve “tek kişilik” olmasını bekliyor. Bu odadaki ihtiyaçlarını ise şöyle sıralıyor: Buzdolabı, masa, sehpa, su ısıtıcısı, rahat bir koltuk, yastık, elektrik prizi, süt saklama poşeti, ıslak mendil, kağıt havlu, çöp kovası, göğüs pedi, ayna, duvarlarda bebek resimleri, rahatlatıcı müzik, emzirme hakkında bilgilendirici notlar, iyi bir aydınlatma, bebek karyolasıAnneler emzirme odalarından ne bekliyor: Hijyenik ve Özel2017 ARALIK /10

Meslek Hastalığı İzniRefakat İzniYeni İş Arama İzniKaza İzniHastalık İzniHastalık izni için herhangi bir süre sınırlaması bulunmaz. Ancak iznin, çalışanın iş yerindeki çalışma süresine göre belirlenen bildirim sürelerini 6 hafta aşmasından sonra, işveren iş sözleşmesini bildirimsiz feshetme hakkı kazanır.İzin süresinin sonunda hastalığının devam ettiği, resmi sağlık kurulu raporuyla tespit edilen çalışanın izni uzatılır, bu sürenin sonunda da iyileşemeyen çalışan hakkında emeklilik hükümleri uygulanır. Çalışanın hastalık sebebiyle iş göremezliğe uğraması halinde (iş göremezliğin başladığı tarihten önceki bir yıl içinde en az 90 gün kısa vadeli sigorta primi bildirilmiş olması şartıyla), geçici iş göremezliğin 3. gününden başlayarak her gün için, yatarak tedavilerde günlük kazancının yarısı, ayakta tedavilerde ise üçte ikisi oranında geçici iş göremezlik ödeneği verilir.İzin Süresiİyileşinceye kadarGörevi sırasında veya görevinden dolayı bir meslek hastalığına tutulan çalışan, iyileşinceye kadar izinli sayılır.İzin Süresi6 aya kadar (3+3)İzin SüresiGünde en az 2 saatÇalışanın bakmakla yükümlü olduğu veya refakat etmediği takdirde hayatı tehlikeye girecek ana, baba, eş ve çocukları ile kardeşlerinden birinin ağır bir kaza geçirmesi veya tedavisi uzun süren bir hastalığının bulunması hallerinde geçerlidir.Bu iznin kullandırılması sağlık kurulu raporuna bağlıdır.İşveren, yeni bir iş bulması için gerekli olan izni, iş saatleri içinde ve ücret kesintisi yapmadan çalışana vermek zorundadır. İş arama izninin süresi, günde 2 saatten az olmaz. Çalışan isterse iş arama izin saatlerini birleştirerek toplu olarak kullanabilir.İşveren yeni iş arama iznini vermez veya eksik kullandırırsa, o süreye ilişkin ücreti çalışana ödemek zorundadır. İş arama izni esnasında çalıştırılan çalışan, normal ücretine ek olarak, çalıştırıldığı sürenin ücretini %100 zamlı alır. Örneğin, günlük ücreti 100 TL olan bir çalışan, yeni iş arama izin günlerinde çalışırsa, çalıştığı gün için 300 TL ücret alır. Bu süreler içerisindeki sigorta primleri tam olarak ödenir.İzin Süresiİyileşinceye kadarGörevi sırasında veya görevinden dolayı bir kazaya veya saldırıya uğrayan çalışan, iyileşinceye kadar izinli sayılır.2017 ARALIK / 11

ÜCRETSİZ İZİNLERİzin Süresi18 aya kadarİzin Süresi24 aya kadarRefakat İzinleri Evlatlık Alma İzniİzin Süresi6 aya kadarDoğum Sonrası İzinÜcretsiz izin, işçinin isteğine bağlı bir izin çeşididir. Ücretsiz izin halinde, iş akdi sona ermeyip devam eder. Ancak, ücretsiz izinde geçirilen süreler için işveren çalışana ücret vermez, izin kullandığı günlere ait sigorta primlerini ödemez. Sağlık kurulu raporuyla belgelendirilmesi şartıyla, isteği üzerine çalışana 18 aya kadar ücretsiz izin verilebilir.İzin Süresi24 aya kadarAnalık-Babalık İzinleriDoğum yapan çalışana, doğum sonrası analık izni süresinin bitiminden; eşi doğum yapan çalışana ise doğum tarihinden itibaren istekleri üzerine 24 aya kadar ücretsiz izin verilir.İzin SüresiAskerlik hizmeti süresinceAskerlik İzniMuvazzaf askerliğe ayrılan çalışanlar, askerlik süresince görev yeri saklı kalarak, ücretsiz izinli sayılır.İsteği halinde kadın çalışana, 16 ila 18 haftalık analık izninden sonra, 6 aya kadar ücretsiz izin verilir. Bu süre, yıllık ücretli izin hakkının hesabında dikkate alınmaz.Doğum sonrası ücretsiz izinde geçirilen süreler için işveren çalışan ücret ve sigorta primlerini ödemez.Evlatlık edinilen çocuğun 3 yaşını doldurmamış olması gerekir.Evlat edinme münferiden olabileceği gibi, eşle birlikte de olabilir.Evlat edinen çalışana, çocuğun ana ve babasının rızasının kesinleştiği tarihten veya vesayet dairelerinin izin verme tarihinden itibaren, istekleri üzerine 24 aya kadar ücretsiz izin verilir.2017 ARALIK /12

Very seldom will the worst consequence be anywhere near as bad as a cloud of "undefined consequences." My father would tell me early on, when I was struggling and losing my shirt trying to Çünkü iş yaşamdır, yaşam da iş…Size sesleniyorum!Hep bir yerlere, bir şeylere yetişme telaşındasınız değil mi?Hiç vaktiniz yok,"Fast life", "fast food", "fast music", "fast love"...Dikte ettirilen ‘yükselen değerler’, ‘in’ler, ‘out’lar…Buna benzer bir odada, şanslıysanız gökyüzünü görebilen bir pencere ardında bitecek hepsi.Dostluğu klavyelerinde, yaşamı monitörlerinde arayanlar,Size sesleniyorum!Hangi tuş daha etkilidir ki sıcacık bir gülüşten ya da hangi program verebilir bir ağaç gölgesinde uyumanın keyfini?‘Copy-paste’ yapabilir misiniz dalgaların sahille buluşmasını?İçinizi ısıtan gün ışığını gönderebilir misiniz mail’le arkadaşlarınıza?Sevgiyi tuşlarla mı yazarsınız?Öpüşmek için hangi tuşlara basmak gerekir?Ya da geri dönüşüm kutusunda saklanabilir mi kaybolan zaman?Doğayı bilgisayarlarına döşeyenler, neden görmezsiniz bahçedeki akasyanın tomurcuklandığını?Ve ıslak toprak kokusu var mıdır dosyalarınızın arasında?Koklamak, duymak, dokunmak yok mu yaşam skalanızda?Bilgi toplumu oldunuz da, duygu toplumu olmanıza megabaytlarınız mı yetmiyor?Müşfik KenterBir zamanlar iş demek günde 8 saat çalışmak demekti. Çalışanlar iş dışında yeterli zamana sahipti. Hızla değişen dünyada, global ekonomi, saat farkı tanımayan uluslararası ticaret, iletişim teknolojilerindeki ilerlemeler ve çılgın rekabet ortamı, çalışma düzenini altüst etti. İş ve iş dışı yaşamın birbirinden ayrılması artık mümkün değil. Bu iyi bir şey mi, yoksa kötü mü? Sevdiği işi yapanların korkmasına gerek yok! Her şeyin birbirine karışması, insanı her yönden besler. Ancak sevmediği işi yapanlar, işiyle yaşamı arasındaki dengeyi asla kuramaz. Çünkü bu çağda yaşamdaki hiçbir şey birbirinden tamamen bağımsız olamaz.2017 ARALIK /13

İş-yaşam dengesini kurabilenlerden misiniz?Sizin için önce iş mi geliyor, özel hayat mı?Çalışırken kendinizi nasıl hissediyorsunuz? Dinamik? Tükenmiş?Her gün düzenli olarak 8 saat çalışıyor musunuz?Ne kadar çalışırsanız çalışın, işleriniz bitmiyor mu?İşlerin üstesinden gelebilmek için, nikotin ve kafeine ihtiyaç duyuyor musunuz?Her sabah ya da her akşam kendinizi bitkin hissediyor musunuz? Evde de çalışıyor musunuz?Pazar akşamları ya da pazartesi sabahları bunalımda mısınız?Arkadaşlarınızla yaptığınız programları son dakikada iptal ediyor musunuz? Hayalini kurduğunuz hayatı ancak emeklilikte yaşayacağınızı mı düşünüyorsunuz? Aslında cevabını aradığımız soru şu: Hayat mı sizden alıyor, yoksa siz mi hayattan?Montaigneİyi bir yaşam, insanın ne kadar yaşadığıyla değil, yaşadığı süreyi nasıl kullandığıyla ölçülür.Seveceğin bir iş seçersen, yaşamında bir gün bile çalışmış olmazsın. Konfüçyüs2017 ARALIK /14

Dengeye giden yolBir hafta boyunca yaptığınız her şeyi kaydedin. Sizi mutsuz eden işleri eleyin ya da başkasına devredin. Öğle yemeğinizi çalışma masasında yemeyin. Dışarı çıkın, biraz yürüyüş yapın ve yenilenin. Zamanı yönetin. Sizin yapmanız gerekmeyen işleri delege edin.Hayır demeyi öğrenin. Her işe talip ya da gönüllü olmak zorunda değilsiniz. Çok değil, kaliteli işe odaklanın. Önceliği sağlığınıza ve ailenize verin. Sağlığınızı ve ailenizi etkileyen işle ilgili unsurları gözden geçirin. Mümkünse evde çalışmayın. En azından bütün aile bir aradayken, cep telefonunuzu veya bilgisayarınızı kapatın.Özel hayatınızı da programlayın. Böylece sosyal planlarınızın gerçekleşme olasılığı da yüksek olur.Her gün rahatlamak için kendinize belirli bir vakit ayırın. İş-yaşam dengesinin getirdikleriÇalışanların yaşam kalitesini ve ruh sağlığını geliştirir.Çalışanların ve ailesinin, dolayısıyla toplumun huzurunu artırır.Sağlıklı ve mutlu çocukların yetişmesini sağlar.İş verimliliğini artırır. İşe devamsızlığı (absenteeism) azaltır.Çalışanın işe ve kuruma bağlılığını (employee engagement) yükseltir.İş-devir oranını (turn-over rate) düşürür.Kuşlar gibi uçmayı, balıklar gibi yüzmeyi öğrendik, fakat bu arada çok basit bir sanatı unuttuk. İnsan gibi yaşamak.Martin Luther King2017 ARALIK / 15

Hayır daha da kötüsü, hiç denge kuramıyoruz! Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü OECD’nin 2016 için açıkladığı “Daha İyi Yaşam Endeksi”ne (Better Life Index) göre, Türkiye’nin iş-özel hayat dengesi endeks değeri 0,0. Bu değerle 38 ülke arasında sonuncuyuz! Yani Türkiye’de iş ile özel yaşam arasında denge kuramıyoruz.OECD’nin, ülkelerin refahını yalnızca gelir ya da gayrisafi hasılayla ölçmeyen endeksi, adeta “hayatta istatistiklerden daha önemli şeyler var” diyor. Endeks, 38 ülkeyi, toplum, eğitim, çevre, sivil katılım, sağlık, konut, gelir, iş, yaşam memnuniyeti, güvenlik ve iş-yaşam dengesi olmak üzere, 11 ana başlıkta değerlendiriyor. Her ülke için, haftalık çalışma süresi +50 saat olan çalışanların oranına ve zamanlarını nasıl geçirdiklerine bakıyor.İş-yaşam dengesi açısından son sırada yer alan Türkiye’de, çalışanların %39’u haftada +50 saat çalışıyor, dolayısıyla kendisine vakit ayıramıyor. Ülkemizi %28 ile Meksika ve %17 ile İsrail izliyor. OECD ortalaması ise %13. İş ve özel hayat dengesini sağlamada en yüksek değeri alan ülke 9,4 puanla Hollanda. Ardından Danimarka (9,1), Fransa (9), İspanya (8,8) ve Belçika (8,7) geliyor. Türkiye'nin 0 puanla en son sırada yer aldığı sıralama şöyle devam ediyor: Meksika (2,1), Kore (5), İsrail (5,2) ve Japonya (5,4). Dengesiz miyiz?HollandaTRTRTRTRTRTRİsrailKore MeksikaDanimarkaFransaİş-yaşam dengesi açısından en yüksek puanı alanlar2017 ARALIK /16

Yıllık izinler hariç tutulduğunda, bir çalışanın işe devamsızlığı, mazeretli ve mazeretsiz olmak üzere ikiye ayrılıyor. Mazeretli devamsızlık, sağlık problemleri ya da çocukla ilgili sorunlar, doğum, ölüm durumları gibi özel yaşama ilişkin nedenlerden gerçekleşebiliyor. Mazeretsiz devamsızlık ise düşük motivasyon, ağır iş yükü, monoton çalışma koşulları, düşük iş tatmini gibi daha çok psikolojik veya çalışma koşullarıyla ilgili nedenlerden kaynaklanıyor. Her iki devamsızlık türü de şirketler ve ülke ekonomisi açısından milyarlarca liralık işgücü kaybına yol açıyor.Çalışan devamsızlığının pek çok sebebi olabiliyor. Araştırmalar, devamsızlık yüzünden boşa giden milyonlarca iş saatinin %60'lara varan kısmının, iş stresinden ve buna bağlı hastalıklardan ileri geldiğini gösteriyor. Depresyon ise devamsızlığa yol açan ikinci sıradaki psikolojik faktör. Diğer devamsızlık nedenleri şöyle: Solunum yolu enfeksiyonu gibi mevsimsel hastalıklar, diğer sağlık sorunları, alkol kullanımı, çalışanların cinsiyetleri (araştırmalar kadınlarda devamsızlığın daha yüksek olduğunu ortaya koyuyor), aile ve çocuk problemleri, gençlerin sık iş değiştirme eğilimleri, düşük iş tatmini, işte yaşanan çatışmalar, adil olmayan çalışma koşulları, aşırı iş yüküDevamsızlıktan sınıfta kalınır mı?İşe devamsızlık, yalnızca çalışanları ve kurumlarını ilgilendiren bir sorunmuş gibi görünür. Oysa ülkelerin ekonomisi üzerindeki etkileri, hiç küçümsenmeyecek boyutlardadır. Günümüzde kurumların en sık karşılaştığı, işletmede üretimi ve verimsizliği etkileyen, aynı zamanda kurum içi ilişkiler ve çalışanların motivasyonu açısından da önem taşıyan olgulardan biri devamsızlıktır (absenteeism).Yani çalışanın çalışma programı veya planına göre, izin ya da yıllık izinler dışında çalışması gereken zamanlarda işine gelmemesi… Kurumların, çalışan devamsızlığının sebeplerini iyi analiz etmesi, devamsızlık oranını ve maliyetini hesaplaması, devamsızlığı azaltmak için planlı çalışmalar gerçekleştirmesi gerekir.Devamsızlık Oranı = x 100Kaybedilen işgücü saati toplamıPlanlanan işgücü saati toplamı 2017 ARALIK / 17

Gerek ülkemizde gerekse dünyanın diğer ülkelerinde, devamsızlıkla işe bağlılık arasında önemli bir ilişki bulunuyor. Kurumun amaç ve değerlerine inanmayan, yöneticisiyle veya çalışma arkadaşlarıyla uyumlu ilişki geliştiremeyen, adil ve destekleyici bir iş ortamında bulunduğuna inanmayan, kariyer ve gelişim olanakları bulamayan, sürekli performans göstermesi istenirken kişisel-duygusal ihtiyaçları göz önüne alınmayan çalışanların bağlılığı düşük oluyor. Bu çalışanların, hem isteksizlikten dolayı, hem de stres ve yüksek kaygıya bağlı olarak devamsızlık yapma oranları da yüksek oluyor.Şirketlerin, çalışanlarının işe devamsızlığını azaltmak için net bir strateji ortaya koyması, insan odaklı bir kurum politikası oluşturması gerekiyor. Bu politika, çalışanın iş-yaşam dengesini kurabilmesine, yeteneklerini ortaya koyarak geliştirebilmesine, işiyle ilgili kararlarda söz sahibi olmasına olanak tanımalı.Şirketlerin işe devamsızlık nedenlerini sistematik şekilde takip ederek buna yol açan tekrarlayıcı faktörleri ortadan kaldıracak çalışmalar yapması gerekiyor. Devamlılık politikasını oluştururken, sırf işe devamlılık sağlamak kaygısıyla çalışanın ihtiyaçlarını gözetmeksizin aşırı denetim yoluna giden organizasyonlar, belki devamsızlığı azaltabilirler ama bu sefer isteksizce ve düşük performansla çalışmaya yol açabilirler. Bu durum, bir tür "- mış gibi çalışma"ya (presenteeism) dönüşebilir. Dolayısıyla amaç sadece çalışanın işe gelmesini sağlamak olmamalıdır. Asıl olan kişinin yüksek motivasyon hissederek çalışmasını sağlamaktır. Bu nedenle işe devamlığı sağlayacak politikalar adil, iş kanunlarına uygun ve çalışanın ihtiyaçlarını göz önüne alan yapıda olmalıdır. Devamlılık gerektiren işlerde bir denetim sistemi şart olmakla birlikte, katı bir hiyerarşik yapıdan ve ceza tehdidinin ön planda olduğu yaklaşımlardan kaçınmak gerekir.2017 ARALIK /18

İş yerlerinde işe devamsızlığı sıfıra indirmek mümkün değil. Ancak alınacak bazı sağlık ve güvenlik tedbirleriyle azaltılması mümkün. Örneğin:İşyeri ve çevre koşullarını iyileştirmekMonotonluğu ortadan kaldırmak için rotasyon yapmakDinlenme sürelerini programlamak Esnek çalışma saatleri uygulamak İşe yeni alınanlara oryantasyon programı düzenlemek İşe devam eden çalışanları ödüllendirmekÇalışanın görüşlerine önem verildiği ve yönetimde temsil edildiği, sorunları olduğunda onlara çözüm üreten ve işe daha çabuk dönmelerine yardımcı olan yönetim tarzının olduğu işyerlerinde devamsızlık daha düşük olur.Bugün bir iş günü. Saat 10.00… Mesai 08.30’da başlamasına rağmen, çalışanlarınızdan Ali hâlâ işe gelmedi. Telefona sarılıp - belki biraz da kızgınlıkla - onu arıyorsunuz: Merhaba…Merhaba…İşe gelmedin, merak ettik.Evet, çok hastayım, yataktan çıkamıyorum.Geçmiş olsun. Senin için yapabileceğimiz bir şey var mı? Teşekkür ederim.Yalnız keşke hasta olduğunu haber verseydin.Bu konuda şirketin bir prosedürü varsa da benim haberim yoktu, kusura bakmayın… Ne yapmam gerekirdi?Aslında bu kadar basittir. Siz neden haber vermedi diye sorgularsınız, o ise yalnızca hastalığının derdindedir ama bir de ne yapması gerektiğinin farkında değildir. Oryantasyon programlarınızın ya da prosedürlerinizin içine bu konuyu dahil etmeyi unutmayın. Hastalık, evine su basması, annesinin hastaneye kaldırılması vb. acil durumlarda ya da yalnızca beklenmeyen bir trafik sıkışıklığında, bir çalışan ne yapmalı? En yakın çalışma arkadaşını mı haberdar etmeli? Yöneticisine mesaj mı atmalı? Bir e-posta ile tüm şirkete bilgi mi vermeli? Yoksa mesaj mı göndermeli? Önceden yöntemi belirleyin, hem siz rahat edin hem çalışanınız rahat etsin.Fransız AtasözüAzaltmak mümkün mü?Mazeretim var!Her şey üstüne üstüne geliyorsa, belki de sen ters gidiyorsundur.2017 ARALIK / 19

İngilizcedeki tabiriyle “sabbatical leave” üniversitelerin öğretim görevlilerine tanınan maaşlı izindir. Sıra dışı bir kurum olduğunuzu düşünüyorsanız, değer verdiğiniz çalışanlarınıza, özel sektör için “kafa izni” denilebilecek benzer bir izni vermenizi öneririz. Çünkü bazen bir çalışan, işten ya da başka nedenlerden (1. dereceden yakınının ölümü, boşanma, ailevi sorun vb.) çalışamayacak kadar stresli bir duruma gelebilir. Onu kaybetmektense, birkaç ay çalışmaya ara vermesini değerlendirmek ister misiniz? Bu hem size hem de ona iyi gelecektir. Elbette onun yokluğunda bazı işler aksayacaktır. Ama bu molayı vermezse, yalnız şirketinizi değil, kariyerini bile terk etmeyi düşünebilir.Aradığınız kişiye şu anda ulaşılamıyor, lütfen daha sonra tekrar deneyin!Hep kahve molası olacak değil ya, biraz da kariyer molası!Cep telefonlarının olmadığı dönemde (bazılarının sandığı kadar uzak zamanlar değil!), tatile giden bir çalışana, işbaşı yapana kadar ulaşılamazdı. En azından acil bir durum olmadığı sürece… Oysa günümüzün dünyasında, herkesin cep telefonu var ve hemen herkes cep telefonu üstünden internet bağlantısına sahip. Peki bu durum çalışanın izindeyken de “bağlı” kalması gerektiği anlamına mı geliyor? Bağlı olmak ya da olmamak, hangisi daha kıymetli? Çoğu kişi, çalışanın yıllık iznini kullanırken de işleri takip etmesine değer verir. Ancak doğrusu bu mudur? Onun işten uzaklaşması, zihnini boşaltması, yepyeni enerjiler depolaması daha iyi değil mi? Aradığınız kişiye ulaşamamanızı öneririz. İzni bitinceye kadar… Bi’ izin verin!Başarının üç ögesi: Yetenek, hırs ve iyi bir tatil.Charles Luckman2017 ARALIK /20

-İK departmanlarının sahiplenmek istediği bir alandır çalışanların doğum günleri… Kimi kart yazar, kimi tüm şirkete e-posta atar, kimiyse bir hediye ya da pasta arayışına girer. Oysa “doğum günü çocuğu”nu mutlu edecek çok basit bir uygulama var: Doğum gününde ona izin verin. Evet, bırakın doğum gününde mazeret iznini kullansın ve dilediğini yapsın. Daha fazlası olsun mu istiyorsunuz? Ona kişiselleştirilmiş bir hediye alın. Tuttuğu takımın maç bileti, yoğun bir dönem atlatmışsa bir spa deneyimi ya da kırtasiye tutkunuysa bir hediye sepeti. İnanın hiçbiri zor değil. Yalnızca biraz zaman ve özen…İzin demek, yaz tatili demekti her zaman. Çalışanlar ne zaman izin kullanır? Yazın… Oysa kışın da izin kullanmak çok keyii olabilir. Örneğin, çocuğunuz varsa, şubat tatilinde izin kullanmak sizi mutlu edebilir. Şirketler yaz dışı izinlere açık olmalı. Yaz dönemine yığılacak izinleri azaltarak iş verimliliği sağlayacağının da bilincinde olmalı. Her zaman deniz-kum-güneş olacak değil ya, belki de biraz kar lazım?!Bir çalışanın yıllık izin süresinin tamamını kesintisiz olarak kullanması mümkün mü? Kanunca belirlenen yıllık ücretli iznin, işveren tarafından sürekli bir şekilde verilmesi zorunludur. Ancak taraarın karşılıklı anlaşması sonucunda, bir bölümü 10 günden az olmamak üzere, en çok 3’e bölünebilir. Hatta iznini iş yerinin kurulu bulunduğu yerden başka bir yerde geçirecek çalışanlara, istemde bulunmaları ve belgelemeleri koşuluyla, gidiş ve dönüşlerinde yolda geçecek süreleri karşılamak üzere, en fazla 4 güne kadar ücretsiz izin verilir ancak bu günler için sigorta primleri ödenmez.Mutlu yıllar sanaaaaa!Yaz tatili mi, kış tatili mi?Hoşçakalın, memlekete gidiyorum.2017 ARALIK / 21

Her zaman kutlamalar olmuyor. Ölüm, anın durmasına, kelimelerin kifayetsiz kalmasına sebep oluyor. Ama bir doğum, bir de ölüm… Kurum olarak çalışanınızın yanında olacağınız ve minnetle karşılanacağız durumlardır. Onu, özellikle 1. dereceden bir yakını vefat ettiğinde yalnız bırakmayın. Neler yapabilirsiniz: Vefatı çalışanlarınıza duyurun.En yakın çalışma arkadaşının kontak kişi olarak görev almasını sağlayın. Cenaze, defin vb. konularda bir ihtiyacı varsa, kurumsal olarak destek vermeye çalışın. Kurumunuzu temsilen bir kişinin cenazeye katılmasını sağlayın. Çok fazla kişinin cenazeye gitmek isteyeceğini düşünüyorsanız, araç ayarlayın.Cenaze için çiçek göndermeyin, varsa yakınlarının tercih ettiği ya da kurumsal olarak anlaşmalı olduğunuz bir STK’ya bağış yapın.Cenaze akşamı yapılacak mevlide en yakın çalışma arkadaşının kurumu temsilen katılmasını teşvik edin. Hastalanıp da işe gelemeyenlere bir “hoşluk” yapmak istersiniz. Ne olduğuna bir türlü karar veremezsiniz. İlk akla gelen evine ya da hastaneye çiçek göndermektir. Öncelikle hastanelerin canlı çiçek kabul etmediğini unutmayın. Ama yine de göndermek isterseniz, hastanız taburcu olduğunda çiçeğini alıp evine gidebilir. Bir demet çiçek yerine daha kalıcı bir geçmiş olsun hediyesi göndermek ister misiniz? İşte size saksıda gönderebileceğiniz birkaç şifa bitkisi:Papatya: Hem çiçek, hem şifa! Her evde bulunması gereken tıbbi bir bitki… Rahatlamaya vedaha iyi uyumaya yardımcı olur,stresi azaltır,kalp sorunlarını düzenler.Nane: Nane-limon kaynatmak isteyenler için bire bir. Karın ağrılarına iyi gelir. Rahatlatıcı etkisi bulunur. Üstelik arı, bit ve çoğu böceği de uzak tutar!Aloe vera: Ciltle ilgili sorunlara iyi gelir. Üstelik çok ilgi de istemez, her koşulda hayatta kalır.Adaçayı: Adaçayı demek sağlıklı olmak demek. Toprak bir saksıda bol güneş alan bir yerde uzun süre yaşayabilir. Rahatlatır, sindirimi düzenler, iltihaplarıgiderir, baş ağrılarına iyi gelir.Geçmiş olsun!Kar beyazdır ölüm…Doğum iznine çıkan anne ve babalara hediye vererek mutluluğunu paylaşmak isteriz. Bir şeyi yapmayın: Jenerik hediyelerden kaçının. Pahalı bir hediye yerine, onların tek tek temin etmesi gereken hediyeleri bir araya getirmeyi tercih edebilirsiniz. Örneğin yeni doğan bebeklere uygun oyuncaklar… Malum herkes kıyafet vs. hediye etmeyi daha kolay bulur. Onun yerine örneğin yumuşak, kumaş oyuncakları tercih edin. İlk 6 ayında anne-babanın hayatını kolaylaştıracak, ailenin yeni üyesine keyif verecek oyuncaklar… Ya da bir sepet yapın. Emzikten biberona, tulumdan oyuncağa, yeni doğan bebeklerin derdine derman olacak hediyeler düşünün. Ya da bir bebek mağazasından hediye çeki alarak, anne ve babalara istediklerini seçme şansı tanıyın. Bebek geliyor…İzinde yalnız bırakmayın!2017 ARALIK /22

-Bekardı, hayat farklıydı. Şimdi hayatı paylaşacak. Siz de onun heyecanını paylaşın. Nikahına/düğününe kurum adına bir çiçek göndermeyi ihmal etmeyin. En fazla önemsenen konulardan biridir. Ailesi ve yakınları nezdinde onu gururlandırmış, mutluluğuna mutluluk katmış olursunuz. Önemli bir çalışanınızsa, kurumunuzu temsilen bir kişinin törende bulunmasını teşvik edin. Eğer bütçeniz varsa, geleneksel evlilik hediyesi olan altını kurumsal hediyeniz olarak takarsanız, geleceğe yatırım yapmasına da destek olmuş olursunuz.Avrupa’ya mı gitsem, deniz kıyısında tembellik mi yapsam? Kapadokya’da mı olsam, bu yaz dişimi sıkıp para biriktirip seneye Amerika’ya mı gitsem? Yaz yaklaşırken hayaller hep seyahat üstüne kurulu. Bir de kışın gerçekleri var: Ah bir izne çıksam da şu evde biriken eşyaları ayıklayıp bir hafiesem. Ah bir izne çıksam da kış boyu çocuklarla ayıramadığım zamanı dolu dolu onlarla paylaşsam… Ah bir izne çıksam da şu yemek kursuna gitsem. Hayallerden gerçeklere döndüğümüzde, araştırmalar* gerçekçi sonuçları söylüyor. Türkiye’deki çalışan nüfus, tatilde dinlenmek istiyor! Türkiye’de son 12 ay içerisinde tatile çıktığını belirten çalışan kadınların oranı %28 iken, erkeklerde bu oran %22. Kadınların ayrıca birden fazla tatile çıkma oranı da erkeklerden daha yüksek. İki grubun da tercih ettiği tatil yeri, deniz kenarı. Yani deniz-kum-güneş! Çalışanların tatilde neler yaptıkları sorulduğunda, tek kelime dile geliyor: Dinlenmek! Ayrıca çalışan nüfus, tatil için her seferinde farklı bir yere gitmeye daha meraklı olduğunu belirtiyor. Yurt dışında tatil yapma fikrine, Türkiye ortalamasına oranla daha sıcak bakıyorlar.* Publicis One D&A birimi DataWise tarafından, Campaign Türkiye dergisi için TGI verileriyle özel olarak yapılan araştırmada; Türkiye’de tam zamanlı olarak çalıştığını belirtenkişilerin tercihleri inceleniyor.İyi günde, kötü günde…Ah bi’ izne çıksam!2017 ARALIK /23

Start-up Dünyasıwww.codela.net www.dopigo.comYazılım dünyasına yön veren, "hizmet olarak yazılım" anlamına gelen SaaS (Software as a Service) modelleri giderek artıyor. İKahve’nin her sayısında sizlere, start-uplardan örnekler sunacağız. NEDİR | Yazılım geliştirici pozisyonuna başvuran adayların teknik bilgilerini, online kodlama mülakatlarıyla ölçerek otomatik olarak değerlendiren bulut tabanlı platform.NE İŞE YARAR | Beyaz tahtada bire bir yapılan kod mülakatlarını dijital ortama taşıyarak, iyi bir mülakat deneyimi ve objektif değerlendirme olanağı sunuyor. Böylece hem insan kaynakları hem de teknik ekipler için, işe alım süreçlerini verimli hale getiriyor.PROBLEM | Yazılımcı adaylarının yeteneklerini ölçmek ve işe almak, teknik bilgi gerektiren, zorlu ve pahalı bir süreç. Açılan her yeni pozisyon, ortalama 200 başvuru alıyor. Teknik birimlerce yapılan değerlendirme sürecinde, birebir zaman ayrılan adayların çok büyük kısmı eleniyor. Bu durum şirketler için yüksek bir maliyet oluşturuyor.ÇÖZÜM | Codela, yazılımcı mülakat sürecini dijital ortamda otomatize ederken, açılan pozisyona özel kod testleri sunarak, değerlendirici konumundaki insan kaynakları ekibi için teknik bilgi gereksinimini ortadan kaldırıyor. Aynı testin tüm adaylara aynı anda platform üzerinden gönderilmesi doğru, hızlı ve objektif değerlendirme olanağı sağlarken, işe alım maliyetini düşürüyor. Bulut tabanlı yapısı, tüm adayların puanlarının ve ayrıntılı performans raporlarının, e-postalar ve Excel dosyaları yerine, tek bir platform üzerinden izlenmesini sağlıyor. NEDİR | E-ticaret yapmak isteyenlere, internet sitesi yatırımına ihtiyaç duymadan, çok kanaldan satış olanağı sunan ve kurumsal satış yapan bir SaaS.NE İŞE YARAR | E-ticaret yapmak isteyen kişi ve şirketlerin çok kanallı satışlarını yönetiyor. Değişik platformlardaki online mağazaları entegre ederek, ürün, sipariş ve müşterilerin tek noktadan yönetilmesini sağlıyor. PROBLEM | Çok kanallı satış, operasyonel problemlere yol açıyor. Satılan ürünlerin fiyat ve stok bilgilerini senkronize etmeyi, siparişleri takip etmeyi güçleştiriyor. Pazardaki alışılagelmiş çözümler, yüksek maliyetli veya eğitim gerektirecek kadar karmaşık. ÇÖZÜM | Dopigo, temel e-ticaret süreçlerinin tek bir platform üzerinden basit, hızlı ve ulaşılabilir biçimde yönetilmesini sağlıyor.2017 ARALIK /24

Her gün aynı ofiste çalışmaktan sıkıldınız, farklı bir mekan mı arıyorsunuz? Tek ihtiyacınız internet bağlantısı ve iyi bir kahve ise işte daha fazlasını bulabileceğiniz 3 mekan:Balat’ta yer alan Olmadık Projeler Atölyesi, kapılarını üretmek ve çalışmak isteyen herkese açan bir ortak çalışma alanı. Giriş katında bilgisayarınızı açıp çalışabilir, zemin kattaki atölye ve stüdyo olanaklarından yararlanabilir, üst katındaki kütüphanede ise hafta sonlarında okumanın tadına varabilirsiniz. Kahve çeşitleriyle iddialı olan Olmadık Projeler Atölyesi’nde, yeme-içme dışında sunulan olanakların tamamı ücretsiz.Nasıl olur da mükemmele yakın çizim yapılabilir? Eğer siz de bu sorunun cevabını arıyorsanız, uzaklara gitmeyin!SketchAR isimli uygulama, artırılmış gerçekliğe benzer teknolojisi sayesinde kolayca çeşitli çizimler yapılabilmesini sağlıyor. Akıllı telefonlarda çizilen ya da hali hazırda var olan resimler, uygulama içerisinden seçilen görseli telefonun kamerası aracılığıyla kağıda yerleştiriyor ve kalemin nerede bulunduğunu ya da resmin hangi bölümünün çizildiğini eş zamanlı olarak gösteriyor. AppStore üzerinden indirilebilen SketchAR, şimdilik yalnızca A4 kağıda çizim yapılmasını sağlıyor olsa da yakın zamanda tuvaller üzerinde de kullanılabilecek.Eski çağlardan bu yana insan hayatını kolaylaştıracak yeni buluşlar yapılıyor. Elbette ki her buluşun tekerleğin icadı gibi hayatımızda bir çığır açmasını beklemek mümkün değil. Zaten ihtiyacımız da her zaman çok büyük buluşlar olmayabiliyor. Bugün bir tasarım ya da bir cihaz, bir mekan, belki de bir uygulama, hayatımızı kolaylaştırabilir. İKahve’nin her sayısının İKolay sayfasında hayatınızı kolaylaştıracak önerilerle yanınızdayız.-Olmadık Projeler Atölyesi Ofis dışında çalışmak isteyenlere…Herkes çizim yapabilir!İKolay2017 ARALIK / 25

Soho House çatısı altında Beyoğlu’nda hizmet veren The Allis, kulübe üye olmayanlara da açık. Her gün değişen öğle ve akşam yemeği menüsü, 3-6 arası çay saati ve kokteyl çeşitleriyle adeta bir lezzet dünyası. Mekan; Palazzo Corpi’yi gören sevimli bir bahçeye, birbirine mesafeli koltuk ve masalarıyla ferah bir alana sahip.The AllisBomontiada’da yer alan Atölye; farklı sektör ya da bilim dallarının etkileşimini sağlamak, tasarıma girişimcilik, girişimciliğe tasarım perspektifinden bakabilmek ve uzun dönemde değer yaratmak amacıyla faaliyetlerini sürdürüyor. Bir yandan şirketlere özel projeler geliştiriyor, yeni iş fikri ve modellerini destekliyor. Diğer yandan üyelerine ofis ortamı sağlıyor. Atölye İstanbul2017 ARALIK /26

3. dalga kahveci, sifon demleme, Aeropress, Chemex veya single origin çekirdek gibi bazı kavramlar artık dilimize yerleşti. “Çaycı” olduğumuzu sanırken, “kahve”ye gidip çay içerken; neydi kahveyi günlük yaşamımızın merkezine bu kadar oturtan? Kahve zincirlerinin Türkiye pazarına girmeleri mi? Türk kahvesinden başka kahveler de olduğunu keşfetmemiz mi? Yoksa hepimiz kahve tutkunuyduk da pazarda talebi karşılayacak nitelikli arz mı yoktu? Kim bilir, belki de hepsi!Çalışırken elimizden düşürmediğimiz kahve (siz de “Bi’ kahve alayım da çalışmaya başlayayım” diyenlerden misiniz?), İKahve’nin her sayısında farklı bir içerikle yer alacak. İlk sayıda size, başka hiçbir yerde okuyamayacağınız bir “kahve hikayesi” anlatıyoruz. İstanbul’un varoşlarında içilen kahvenin hikayesini…Tolga Seçkin’in kaleminden…Eski adıyla Sultançiftliği, şimdiki adıyla Sultangazi, Avcılar, Yakuplu ve Güneşli gibi bölgelere, başta Bulgaristan olmak üzere, Balkan ülkelerinden göç eden birçok Türk vatandaşı yerleşti. 70’lerin sonunda başlayan ve 90’ların başına kadar devam eden bu yoğun göç süreci, Balkanlarda yaşayan Türk halkının kültürünü ve yaşam tarzını da İstanbul’un bu bölgelerine taşıdı. Bugünkü kahve hikayesi, tam da bu dönemden sonra, yani 2000’lerle birlikte başlıyor.İKahveBi’ kahve alayım da çalışmaya başlayayım2017 ARALIK / 27

Şimdilerde La Cimbali ve La Marzocco isimlerini duydukça, “bunlar bir İtalyan harikası”, “bak bu makina bir servettir” dediğimiz espresso makinalarının eski klasik modelleri, az önce bahsettiğim İstanbul semtlerinde uzun süredir var. Peki bu semtlerde 2000’lerin başında genel olarak tüketilen kahve çeşidinin, double espresso ve single espresso olduğunu söylesem, inanır mısınız? (Starbucks Türkiye’deki ilk mağazasını 2003 yılında açtı!) Tahmin edeceğiniz üzere, Balkanlardan göç edenler, 90’ların sonunda kendi işletmerini kurmaya başladı. En başta da kafe açtılar. O dönemlerde, kafe deyince, başka semtlerde oturan arkadaşlarımın aklına, nargileci ya da internet kafe geliyordu. Ancak bahsettiğim kafeler biraz farklıydı. Başta Lavazza olmak üzere, farklı markaların kahve çekirdeklerini tercih edebildiğiniz mekanlardı bunlar. Aynı zamanda satranç veya masa tenisi oynayabiliyordunuz. Hatta şimdi double espresso ve single espresso olarak sipariş verdiğimiz kahveleri, bu bölgelerde bulunan kafelerde “kısa kahve” veya “uzun kahve” diye sipariş ediyordunuz. Üstelik 75 kuruşa Lavazza’nın Crema e Aroma çekirdeğinden yapılan kahveleri içebiliyordunuz. (Zam gelip fiyat 1 lira olunca, kafe sahibine mırın kırın ediyorduk!) Bir lise öğrencisinin, cebindeki 5-6 lirayla hafta boyunca double espresso içebilmesi, okuldan veya farklı semtlerden arkadaşlarımıza oldukça garip geliyordu. Yolunuz İstanbul’un bu semtlerine düşerse, bir kafeye uğramadan geçmeyin. Güler yüzlü insanlar, kısa ve uzun kahvelerini içmeye devam ediyor. Ve hâlâ kaliteli espresso makinalarını ve kahve çekirdeklerini kullanıyorlar. Kahveciliğin 3. veya herhangi bir dalgasından haberleri yok ve ülkemizde son yıllarda ortayan çıkan kahve tutkusunu hayretle izliyorlar.2017 ARALIK /28